 |
Natuur en Milieu De Vechtstreek Al meer dan 50 jaar hart voor natuur ! |
Raven ringen in 2020
Ook in 2020 werden er weer raven geringd op een paar locaties in Ommen en omstreken. Deze ravennesten werden in de gaten gehouden door Gerbrand Groen en Jan Vrijlink, vrijwilligers bij onze Vogelwerkgroep. Op een gegeven moment constateerde Gerbrand dat de kleine raafjes in de door hem te controleren nesten, ondertussen wel heel groot waren geworden! Daarom nam hij contact op met ringer en coördinator van onze Vogelwerkgroep Han Bouman, met het advies spoedig te ringen omdat de kans op uitvliegen anders wel heel groot werd.
Omdat er met mini groepen gewerkt moest worden, vanwege de regelgeving rondom het coronavirus, werd er vooraf goed overleg gepleegd wie er mee moesten om hulp te bieden. Afstand houden was een prioriteit. De klimmer, Wouter Thijs Nijhuis, Hovenier Nijhuis Groentechniek Ommen, was in dit geval een alleenstaand persoon die hoog vanuit de boom op het ringen neerkeek, nadat hij de raven keurig naar beneden had laten zakken in een speciaal door Mieke Bouman genaaid zakje. Wouter Thijs is gewend te klimmen: voor je het weet zit hij boven in een hoge boom zijn eigen werkzaamheden via een iPhone te regelen, terwijl Han en Gerbrand zich bezig houden met het ringen van de jonge Raven.
Gerbrand met een prachtige juveniele raaf.
In 2020 werd er behalve het ringen + het bepalen de biometrische gegevens, ook DNA afgenomen van de jonge raven. Hiervoor moest Han 5 mini nekveertjes pakken met een pincet, waarbij hij uiteraard niet zelf aan het studiemateriaal ( DNA-eppje ) mocht zitten, om vermenging van zijn eigen DNA met die van de raven, te voorkomen. Het afnemen van DNA materiaal van jongen raven is een landelijk project uitgaande van de Ravenwerkgroep en de Hogeschool te Utrecht. Het DNA materiaal zal in een speciaal project door studenten van de Hogeschool verder onderzocht worden. Het onderzoek betreft met name het bepalen van het geslacht. Door de uitslagen van het onderzoek te vergelijken met de verzamelde biometrische gegevens, zou misschien een methode gevonden kunnen worden om aan de hand van biometrische gegevens het geslacht te bepalen.
Urntjeswespen
Janny Nijkamp stuurde mij een prachtige foto van deze urntjes, gecreëerd door een urntjeswesp. De dochter van Janny opende haar auto, nadat de auto een poosje niet was gebruikt, en zag op de drempel van de auto deze urntjes. Ze had geen idee hoe lang deze urntjes daar al waren. Dit is heel bijzonder: zelf ben ik het nooit eerder tegengekomen. Dinie Altena, een vriendin van Janny, wist gelukkig wat het was. Ondertussen heb ik me verdiept in het leven van een urntjeswesp. Urntjeswespen metselen graag op cement of hard steen: klaarblijkelijk vond deze wesp een harde autodrempel ook een goed idee. Als het urntje zover klaar is dat er nog een kleine opening over is, gaat ze er een randje om heen boetseren. Daarna legt ze een eitje op het nog natte randje. Door deze kleine opening zal ze daarna een paar, door haar gevangen rupsjes, in het urntje duwen, om haar larve te voeden. De rupsjes blijven vers omdat de wesp ze niet doodde maar alleen verdoofde tijdens de vangst. Na een paar dagen komt er een larfje uit het eitje: dit larfje zal zich tegoed doen aan de door de wesp aangeleverde proviand. De rupsen, die als voedsel dienen, zijn altijd spannerrupsjes. Nadat de wesp het laatste rupsje in het urntje heeft gepropt zal ze de hals van het urntje afbreken en de opening dichtmaken om zo te voorkomen dat hongerige vogels het larfje verorberen. Om het urntje nog onzichtbaarder te maken voor hongerige vogeltjes, brengt de wesp ook nog een laagje algen aan op de buitenkant van het urntje. Dat is nodig omdat de larve in het urntje blijft tot de verpopping in het voorjaar!
Hoe bijzonder en hoe wonderschoon is de natuur!
Fotografie Janny Nijkamp. Verslag: Ella Roelfs-Rijzebol
RANSUIL IN OMMEN
In de maand juni werd ik gebeld door Hans Sybesma, vrijwilliger van onze Vogelwerkgroep, dat er een ransuil ( Asio otus ) huisde in een boom voor zijn huis! Hans vroeg me of ik er een foto van wilde maken en dat liet ik me geen twee keer zeggen! De ransuil was niet gemakkelijk te fotograferen. Dit lag niet aan de ransuil noch aan de locatie, maar aan een stevige wind waar we in 2020 dikwijls mee te maken kregen. Het leek er soms op of het bijna iedere dag raak was. Maar gelukkig lukte het me toch een paar keer de ransuil te fotograferen zonder meerdere zwiepende takken voor zijn kop! De ransuil komt niet voor de eerste keer in de straat waar Hans woont. Hij wordt een trouwe gast in Ommen. In 2019 waren het er twee en nu was er één Asio otus of long-eared owl te gast bij Hans. We hopen dat hij nog vaak terug komt en zijn-haar vrienden meeneemt! Ze zijn van harte welkom.
Verslag en fotografie Ella Roelfs-Rijzebol
Vlindertuin bij de Kinderboerderij verrijkt met banken en tafel
Helaas zullen bezoekers van de Kinderboerderij en de vlindertuin vanwege de coronamaatregelen nog moeten wachten tot 1 juli voor ze gebruik kunnen maken van de stevige banken en tafel die zaterdag geplaatst zijn in de vlindertuin. De zeer solide picknickset van 4,5 cm massief eikenhout is vervaardigd door Wilko van Burken, eigenaar van Scannjuta uit Hoge Hexel. Er was heel wat mankracht voor nodig om de stoere set op de goede plaats in de vlindertuin te krijgen, dus ook een aantal (bestuurs)leden van onze vereniging en Van Burken zelf en zoon hielpen mee.
De picknickset is ter nagedachtenis aan Klaas Jan Beek, oud-penningmeester van onze vereniging, die in januari 2019 overleed en die de natuur in het algemeen en de Vechtstreek in het bijzonder een warm hart toedroeg. Op een van de banken komt t.z.t. een gedenkplaatje aan hem. Dan zal ook de picknickset officieel in gebruik genomen worden in het bijzijn van Herma, zijn vrouw. In september 2018 was de opening van de vlindertuin, waarbij de penningmeester nog aanwezig was en er volop van genoot.
De vlindertuin is een initiatief van onze vereniging en met name bestuurslid Henk Ruiter heeft veel tijd en energie gestoken in het realiseren ervan. Inmiddels is de vlindertuin volgroeit en zijn er op zomerse dagen talloze vlindersoorten te vinden. Bezoekers kunnen daar straks in alle rust genieten van de kleuren en geuren van de bloemen en planten en natuurlijk van de vele soorten vlinders.
(foto: Dook van Gils)
Pimpelmezensterfte Nederland
Uit: NRC 18 mei 2020
De mysterieuze sterfte die sinds maart optreedt onder Duitse en Nederlandse pimpelmezen wordt vermoedelijk veroorzaakt door een bacterie, Suttonella ornithocola. Dat blijkt uit onderzoek van de Duitse milieubeschermingsorganisatie Nabu. De bacterie kan bij mezen voor longontsteking zorgen, vaak met fatale afloop. Zieke vogels zijn te herkennen doordat ze vaak ‘bol’ – met hun veren wijd – zitten. Ook zijn ze versuft en niet schuw. Voor mensen en huisdieren is Suttonella ornithocola onschadelijk.
Zieke Pimpelmees / Foto Otto Schäfer/Nabu
De afgelopen twee maanden zijn in Duitsland zo’n 33.000 pimpelmezen (en in mindere mate ook kool- en kuifmezen en zwarte mezen) getroffen door de bacterie. In Nederland gaat het om ruim tweehonderd dode pimpelmezen, maar daarvan is nog niet officieel vastgesteld of het ook om een besmetting met Suttonella ornithocola gaat. Uit testen door het Erasmus Medisch Centrum is al wel duidelijk dat het in ieder geval niet het nieuwe coronavirus of het usutu- of westnijlvirus betreft.
Meer lezen: https://www.nrc.nl/nieuws/2020/05/18/mysterieuze-sterfte-pimpelmezen-opgehelderd-a4000077
Fotovragen van leden
Onlangs hebben we onze leden via een e-mailbericht gemeld dat iedereen die een vraag had over een bepaalde plant, dier of vogel, deze kon inzenden via mail met foto. Ondertussen hebben wij al meerdere reacties gekregen van onze leden. Omdat er heel veel bijzondere en leuke inzendingen bij zitten willen wij deze met u allen delen zodat u ook van deze fotovragen kunt meegenieten en zodoende uw kennis kunt bijspijkeren.
Waterranonkel is een mooie, snelgroeiende zuurstofplant welke veel zuurstof aan het water kan toevoegen.
Geen bollengif in ons drinkwater!
Gevaarlijk experiment
De gemeente Ommen wil in de beschermde waterwingebieden bij Witharen en Hammerflier een experiment met bollenteelt toestaan. Die teelt is daar nu verboden wegens de risico’s voor de drinkwatervoorziening.
Waarom een slecht idee
Nut en noodzaak van het experiment zijn niet aangetoond. De organisatie van bollentelers KAVB en drinkwaterbedrijf Vitens zeggen dat de proef veilig is. Echter, de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) en de koepel van drinkwaterbedrijven Vewin waarschuwden vorig jaar dat meer gedaan moet worden om verontreiniging van grondwater te voorkomen. Bij een kwart van alle bronnen voor drinkwater werden gewasbeschermingsmiddelen aangetroffen in concentraties die de norm overschrijden of daar vlak onder zitten.
Jaarvergadering 17 maart 2020 en lezing klimaatverandering en duurzaamheid worden UITGESTELD
Vanwege het coronavirus en de nieuwe maatregelen van de overheid willen we geen risico's nemen en stellen we onze jaarvergadering van aanstaande dinsdag 17 maart tot nader bericht uit.
Dit geldt ook voor de lezing over klimaatverandering en duurzaamheid die na de jaarvergadering zou worden gehouden.
Het geheim van de nachtvlinders ontrafeld door Joop Verburg
Op ons verzoek kwam Joop Verburg uit Zuidwolde op 4 februari jl. zijn passie met ons delen over nachtvlinders.
Natuurlijk begint Verburg zijn verhaal met een paar "gewone" vlinders als dagpauwoog en distelvlinder, maar na de melding dat er in ons gebied zo'n 40-50 soorten van zijn, wordt al snel de switch gemaakt naar de nachtvlinders. Van dit type vlinders komen er maar liefst rond de 1700 soorten voor!
In zijn presentatie worden de diverse stadia van een aantal groepen van nachtvlinders besproken en Verburg weet met zijn prachtige foto's de ruim 50 bezoekers te imponeren. Met name de soms prachtige kleuren van de nachtvlinders ontlokken menig bezoeker bewonderende uitroepen.
In het verhaal kan de actualiteit natuurlijk niet uitblijven en daarom worden ook de eikenprocessierups en de buxusmot kort belicht. Verburg vertelt over het ontstaan, de consequenties en de mogelijke bestrijding, maar geeft, vanuit zijn kennis en ervaring, ook de nadelen van deze werkwijze aan.
Meer bos in Overijssel
Van de 37.000 hectare nieuw bos die minister Schouten van Landbouw en de provincies in 2030 in heel Nederland, willen hebben, komt ook een deel in Overijssel. Er wordt een plan gemaakt waarin staat waar en wanneer in Overijssel nieuw bos of bomen in het landschap worden aangelegd.
Gedeputeerde Ten Bolscher (Overijssel): “Ook toekomstige generaties moeten kunnen genieten van gezond en veelzijdig bos. We willen ook meer ruimte bieden voor bomen en struiken en houtwallen buiten het bos, in het landschap. Dat is goed voor ons allemaal en mooi om te zien. Het is goed voor het vastleggen van CO2, onze waterhuishouding en voor biodiversiteit. Het past ook bij de kringlooplandbouw van de toekomst. We bundelen samen met onze partners de krachten om het aantal landschapselementen in het landschap te laten toenemen en te beheren.”
Het kappen van bos is soms nodig ter versterking van de biodiversiteit en om open landschappen – zoals heide – in stand te houden en te creëren. In de visie van de minister en de provincies is het uitgangspunt dat deze bomenkap alleen gebeurt als dat echt nodig is en na een zeer zorgvuldige afweging. De voorwaarde is wel dat gekapte bomen altijd worden gecompenseerd. Eén boom eruit betekent minimaal één boom erin.