Zeldzame vlinder ontdekt op Landgoed Eerde

Maandagavond 1 april 2019, ontdekken Machteld Oudshoorn, Klaasje Koopman en ik, tijdens de jaarlijkse reeën telling op Landgoed Eerde, een prachtige gevlamde nachtvlinder op een raamkozijn van de woning van Machteld. De schoonheid en grootte van de vlinder is zeer indrukwekkend. We nemen uiteraard foto’s om het diertje op een later tijdstip te determineren.
Machteld ontdekt in één van onze Nachtvlinderboeken dat het hier om een zeldzame, bedreigde nachtvlindersoort gaat.
Machteld stuurt snel een foto door naar Evert Ruiter, ecoloog en deskundige op dit gebied. Evert is aangenaam verrast met de vondst omdat deze vlinder de allereerste vondst is in Ommen en omstreken. Nog dezelfde dag hoort Machteld hetzelfde van Ruben Vermeer, ecoloog bij Natuurmonumenten op Landgoed Eerde. Zowel Evert als Ruben zijn zeer geïnteresseerd in de vondst. Mensen die zich bezighouden met het monitoren van nachtvlinders waren reeds bezig geweest met het zoeken van de soort in de omgeving van Ommen, maar tot nu toe steeds zonder resultaat. Hier is een einde aangekomen sinds deze prachtige Berkenspinner is geland op het raamkozijn van Machteld Oudshoorn op Landgoed Eerde.

Berkenspinner
Van deze familie, die ongeveer wereldwijd uit 60 soorten bestaat, komt slechts één soort in Nederland en België voor namelijk deze gevlamde vlinder (Endrimis versicolora) De familie van deze soort is het meest verwant aan de nachtpauwogen ( Saturniidae). De vlinders zijn vrij groot en hebben een fors gebouwd lichaam waarbij de vrouwtjes groter zijn dan de mannetjes.

Verslag Ella Roelfs-Rijzebol. Fotografie Machteld Oudshoorn en Ella Roelfs-Rijzebol

Vleermuizentunnel op de Archemerberg

De Archemerberg en de Lemelerberg vormen een natuurgebied met bos en heide met op de top van de Archemerberg een zendmast met een torenvalkennestkast, een verdiept houten gebouwtje, een ondergrondse tunnel met de functie van een voormalige schuilkelder, en een afrastering d.m.v. een hekwerk

verstevigd met prikkeldraad om te voorkomen dat er indringers binnen komen. Vroeger was de zendmast een zelfstandig station van het Militair Straalverbindingsnet. De huidige zendmast is bedoeld voor het C2000-netwerk van de politie, brandweer en ambulance.

Omdat de ondergrondse schuilkelder een prima locatie zou kunnen zijn als winter- en zomerverblijf voor vleermuizen, maar omdat de wanden van de schuilkeldertunnel glad zijn, heeft terreinbeheerder Hans Dijkstra van Landschap Overijssel, vrijwilliger Gerard van Beesten gevraagd of hij de schuilkelder waardevol kan maken als rustplaats voor vleermuizen. Gerard nam de uitdaging aan er iets moois van te maken! Omdat vleermuizen de gelegenheid moeten hebben om te hangen en aangezien dit niet mogelijk is aan een gladde wand, heeft Gerard een systeem van gemetselde muurstenen met gaten erin, aan het plafond bevestigd.

Hierdoor krijgen de dieren een prachtige gelegenheid om op deze locatie uit te rusten of zelfs te overwinteren.

Dat er vleermuizen zijn die deze locatie graag willen gebruiken blijkt wel. Want toen Gerard vrijdag 5 april 2019 de deur naar de tunnel opende om er aan de slag te gaan, vloog er gelijk een vleermuis weg. Deze had zich verstopt in het enige aanwezige gaatje aldaar: een open plekje waar vroeger een lampje moet hebben gehangen.

Klik hier voor het vervolg en meer foto's.

Doe mee met de nationale bijentelling

Op 13 en 14 april 2019 organiseert Nederland Zoemt voor de tweede keer de Nationale Bijentelling.
In Nederland komen bijna 360 soorten wilde bijen voor. Wij willen graag weten waar ze wonen en met hoeveel ze zijn zodat we ze beter kunnen helpen. Jij komt toch ook in actie voor de wilde bij!!!

 foto Hein Kuijper

De helft van alle bijensoorten is bedreigd. Ook voor ons heeft dit grote gevolgen. 80% van de eetbare gewassen is namelijk afhankelijk van bestuiving. Hoe meer we over bijen weten, hoe beter we de bij kunnen helpen. Tel op 13 of 14 april een halfuurtje alle bijen in je tuin. Herken je de verschillende bijensoorten niet? Dat is geen probleem kijk op www.nederlandzoemt.nl/doe-mee/bijentelling/ daar vind je ook het telformulier en andere informatie.

Burgerinitiatief Ommermars gaat van start

Op woensdag 27 maart is met de ondertekening van een intentieverklaring door Staatsbosbeheer, Stichting Heidehof, Burgerinitiatief Ommermars, Natuur en Milieu Overijssel en Landschap Overijssel het startschot gegeven voor de realisering van het natuurbelevingsproject Ommermars.

Gedeputeerde Hester Maij, regiodirecteur Staatsbosbeheer Herman Brink, Bert Speulman van Stichting Heidehof en Nettie Aarnink dagelijks bestuurder van Waterschap Vechtstromen, zaaiden onder het motto “wie zaait zal oogsten”, in het bijzijn van veel Ommenaren, een akker in met een bloemen- en kruidenmengsel. Hiermee gaven alle betrokken aan dat zij samen de Ommermars willen realiseren.

De realisatie van het 20 hectare grote gebied is bereikt tussen de Provincie Overijssel, gemeente Ommen, Staatsbosbeheer en Stichting Heidehof. Laatstgenoemde twee partijen kopen ieder een deel van het gebied van de provincie. Zij werken samen met Burgerinitiatief Ommermars en overheden om het gebied de komende jaren om te vormen naar nieuwe belevingsnatuur bij de kern Ommen. Recreatie-, natuur- en waterbeleving voor jong en oud vormen de basis van het project, waarbij educatie en voorlichting een belangrijke rol spelen.

Op initiatief van onze vereniging is het burgerinitiatief Ommermars in 2015 gestart. Basisscholieren en vele burgers hebben op creatieve wijze vorm gegeven aan hun ideeën voor dit gebied. Het is de bedoeling om in de Ommermars onder andere een grote waterplas met vogelkijkscherm, een uitkijktoren, wandelpaden en een gedeelte speelnatuur te realiseren. Het wordt het mooiste natuurbelevingsgebied bij de stad waar jong en oud kunnen genieten van natuur en water.
Op dit moment is een deel van het gebied in gebruik als landbouwgrond.

De realisatie wordt mogelijk omdat Heidehof samen met Staatsbosbeheer deelneemt in het project en een deel van de gronden verwerft. De provincie heeft de gronden beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van nieuwe natuur in de Ommermars. Het Burgerinitiatief blijft betrokken bij de verdere realisatie van deze plannen.

Klik hier voor meer foto's.

Lammetjesdag 2019

Ook in 2019 konden kinderen, ouders- en grootouders weer uitgebreid kennis maken met de schaapskudde op de Lemelerberg op de laatste zaterdag van maart!

Mede vanwege het prachtige weer en de gezelligheid rondom dit gebeuren, telde de organisatie maar liefst 2961 geklokte bezoekers!

Gerard van Beesten, vrijwilliger bij het Landschap en vogelaar, had er weer voor gezorgd dat Vogelwerkgroep Natuur en Milieu een mooie plek kreeg.

Vanwege de professioneel opgezette vogels en zoogdieren door Johan Hagens hadden we een blikvanger: hier kwamen namelijk veel gasten op af!

Veel kinderen waren enthousiast aan het pluizen van uilenballen!

Er waren regelmatig wachttijden omdat sommige kinderen er geen genoeg van konden krijgen!

Klik hier voor het vervolg en meer foto's.

Bosuil genezen na aanrijding

Han en Mieke Bouman krijgen begin maart de eerste volwassen, gewonde bosuil van 2019 binnen.
De bosuil is in aanvaring gekomen met een auto en is helaas gewond geraakt aan zijn rechterpoot en aan zijn rechteroog.
Han voert het dier in aanvang met de door Han zelf gevangen muizen, maar omdat Han niet eindeloos muizen kan blijven vangen, dit is namelijk behoorlijk arbeidsintensief, moet de bosuil langzamerhand wennen aan kippenvlees: zo wordt de “muizenhap” af- en “kuikenhap” op- gebouwd, totdat de bosuil uiteindelijk alleen nog eendagskuikens te eten krijgt. De bosuil herstelt vrij snel, dankzij de goede zorgen van Han, vandaar dat de bosuil al op 21 maart kan worden teruggeplaatst in de natuur.

Han heeft besloten de uil op de eerste lentedag van 2019 zijn vrijheid terug te geven op Landgoed Eerde. Han haalt de uil voorzichtig uit de vervoerskist.

Op Landgoed Eerde zijn namelijk meer bosuilen te vinden. De bosuil komt wijd verspreid voor over de beboste delen van het land, met de hoogste dichtheden in oud loofbos. Hij nestelt soms ook in een bebouwde omgeving met oude parken en tuinen, evenals in open landschappen met knotwilgen of verspreide plukjes bos.

Han heeft de uil op Landgoed Eerde in een aldaar aanwezige bosuil nestkast teruggeplaatst.

Uiteraard heeft Han eerst met behulp van een camera, gemonteerd op de paal, gekeken of er in deze kast niet toevallig een bosuil aanwezig is.

Klik hier voor het vervolg.

Geen water voor suffe vogels

Dit schreef Ruud Sterk, dierenarts in ruste, over 'EHBO-adviezen voor gewonde vogels'.

Hij staat bekend als een zeer ervaren vogeldeskundige met operaties en behandelingen van legio wilde vogels. Zijn verhaal over shock, stress en gewonde vogels is zeer de moeite waard.

Shock is een toestand waarbij onvoldoende bloed circuleert, waardoor vitale orgaanfuncties eveneens verstoord raken (hersenen, nieren, hart). Duurt de shocktoestand te lang of wordt er niet snel ingegrepen, dan volgt mogelijk de dood of anders treden er onherstelbare beschadigingen op aan die organen.

Shock kan ontstaan door vele oorzaken: acuut grootschalig bloedverlies (in- of uitwendige bloedingen), maar bijv. ook door extreme pijn of stress (in het laatste geval trekt het bloed zich massaal terug uit de bloedvaten naar milt en lever, waardoor eenzelfde effect optreedt).

Vooral bij grotere vogelsoorten is dood door stress een bekend fenomeen, waarmee iedere dierenarts met verstand van zaken rekening moet houden. Alleen al het geven van een injectie aan bijv. een papegaai kan als resultaat opleveren dat die dood in je handen blijft! Kleine vogels zijn hiervoor duidelijk minder gevoelig, maar het kan toch zomaar gebeuren.

Bij raamslachtoffers moet dan ook zo min mogelijk stress worden veroorzaakt. Het allereerste wat je moet doen is NIETS! Doe zo'n versuft of zelfs bewusteloos diertje alleen maar in een grote afgesloten kartonnen doos (er is dan zuurstof genoeg) en zet hem in het donker. De meeste komen na enkele uren weer bij hun positieven: dan NOG NIETS doen om stress (dus shock en alsnog sterfte) te voorkomen. Pas na zo'n 12 uur kan de vogel redelijk veilig onderzocht worden op traumata (gebroken vleugel o.d.).
• Is de vogel verder niet gewond dan kun je hem veilig weer vrijlaten of verzorgen als er nog verschijnselen zijn van hersenbeschadiging. Als de vogel na een week nog steeds niet kan vliegen vanwege hersenbeschadiging, rest niets anders dan een vredig einde...
Het geven van water in de bek heeft geen enkele zin: het heft een eventuele shock niet op en verhoogt alleen maar de stress met alle risico's van dien. Ook bestaat er nog het gevaar dat het water in de longen terecht komt, waardoor de ademhaling en dus zuurstofvoorziening in gevaar komt.

Conclusie: RUST en DONKER en eerst AFWACHTEN.

Leven in het Krugerpark

Het Krugerpark in Zuid Afrika is een van de bekendste en grootste wildreservaten in de wereld. Het is een gigantisch park want het is bijna zo groot als de helft van Nederland, waar je tussen de bossen, savannes en rivieren op elk moment bijzondere vogels en dieren kunt tegenkomen.
Verreweg de meeste bezoekers van het park komen vooral om de Big Five: “Olifant, Luipaard, Buffel, Leeuw en Neushoorn”, in het wild te zien.

Machteld Oudshoorn en Ella Roelfs zijn niet alleen voor de Big Five naar het Krugerpark geweest: het park is namelijk een paradijs voor vogelaars.

(Diederikkoekoek -  foto: Ella Roelfs)

Er leven 500 verschillende en vaak prachtig gekleurde vogels, 147 verschillende zoogdiersoorten, 114 soorten reptielen, 227 vlindersoorten.
Om optimaal van alle soorten en van de rust te genieten hebben Machteld en Ella een auto gehuurd zodat ze alle tijd voor zichzelf hadden om de door hen gespotte dieren en vogels te observeren en, indien mogelijk, te fotograferen en te filmen. Zij vinden het heerlijk om te kunnen gaan en staan waar ze willen en om overal te kunnen stoppen. Zo zagen ze verschillende dieren op steenworp afstand of soms nog dichterbij en moesten ze meer dan eens stoppen voor apen, giraffen, olifanten,
schildpadden of andere soorten die de weg overstaken.

Ook bomen en planten werden op de gevoelige plaat gezet. Er is een enorme variëteit aan bomen en planten.
Toen Machteld en Ella nog maar net terug waren in Nederland vroeg bestuurslid Henk-Jan Bezemer of ze een lezing zouden willen geven over het leven in het Krugerpark en zo is het idee ontstaan een PowerPoint presentatie te geven ná de jaarvergadering van Natuur en Milieu de Vechtstreek, waar natuurlijk zowel leden als niet-leden van harte welkom zijn.
De lezing vindt plaats op 9 april 2019 om 20.15 uur in de Kern zaal C, Bouwstraat 23 te Ommen.
Voor leden van de onze vereniging is de presentatie gratis, niet-leden betalen € 2.- p.p. met een max. van € 5. – per gezin.

Het leven in het Krugerpark is FANTASTISCH: u bent van harte welkom!

Klik hier voor meer foto's.

Overijssel ... denkt over de wolf

tekst uit: "Overijssel... denkt over de wolf", Natuur en Milieu Overijssel, 12-02-2019.

Op uitnodiging van Natuur en Milieu Overijssel hebben honderden mensen uit de provincie inhoudelijk meegedacht over de vraag wat te doen met de terugkeer van de wolf. En vooral: hoe voorkomen we dat de maatschappelijke discussie hierover ontaardt in verharding en polarisatie? Het betrof mensen uit alle lagen van de samenleving, uit bedrijfsleven, landbouw, natuurorganisaties, buurtgroepen en overheden. De reacties tonen draagvlak voor bescherming onder voorwaarden.

 Wolf / foto Natuur en Milieu Overijssel

Bijna unaniem is men over de noodzaak ‘om deze discussie te voeden met feiten over de wolf’. Naast overtuigde uitspraken dat de wolf hier gewoon niet thuis hoort, staat een groep mensen die met evenveel overtuiging de terugkeer van de wolf prachtig en fantastisch vindt. Verreweg de meeste mensen kunnen er mee leven dat de wolf geaccepteerd wordt en beschermd is, zolang maar duidelijk is dat er wordt ingegrepen als hij te lastig wordt en het echt te gek wordt.

Opvallend is dat met name mensen die in steden wonen - het meest op afstand tot de natuur – relatief vaak voor de natuurlijke terugkeer van de wolf zijn. Mensen die op het platteland, dichter bij of in de natuur, wonen, hebben vaker aarzelingen.
Eigenlijk is iedereen het er over eens dat voorlichting en educatie van belang is, zowel voor het maatschappelijk debat over natuur, biodiversiteit en de terugkeer van de wolf, als over de daadwerkelijke omgang met dit dier.

Het rapport is te vinden op: https://www.natuurenmilieuoverijssel.nl/nieuws/wolf/

In memoriam: Klaas Jan Beek