 |
Natuur en Milieu De Vechtstreek Al meer dan 50 jaar hart voor natuur ! |
Wespendief 2016
Op zijn zoek- en trektocht door de natuur had Gerard van Beesten een schitterende waarneming: namelijk de aanwezigheid van de Wespendief ( Pernis apivorus ). Gerard herkende de roofvogel aan zijn vlucht want de Wespendief heeft ongeveer de vlucht als een Buizerd maar hij heeft langere, smallere vleugels, een langere staart met drie donkere banden en een vooruitgestoken kop als die van een duif. Het moet gezegd worden dat het ontdekken van een Wespendief een zware klus is omdat de vogel in aanvang nauwelijks geluiden produceert. Zo luid als een Buizerd is als hij boven zijn nest vliegt, zo geruisloos is de Wespendief.
De Wespendief komt pas laat terug uit zijn overwinteringsgebied in Afrika en kient het zo uit dat het tegen de tijd dat er al overal bladeren aan de bomen zitten direct gebroed kan worden. Dit betekent een grote bescherming tegen vijanden. De Wespendief maakt vaak zijn eigen nest, maar gebruikt ook wel oude kraaien-of buizerdnesten.
Op de foto hierboven ziet u links de kop van een jong uit het nest, ontdekt door Gerard van Beesten.
Om het nest te bereiken en de boom zo min mogelijk te beschadigen wordt een ladder tegen de boom geplaatst, maar deze is uiteraard niet lang genoeg omdat de Wespendief zijn nest liever hoog in de boom maakt: vaak 15 tot 20 meter hoog. Wim Koldewee, de zeer deskundig en ervaren klimmer en vogellaar van Natuur en Milieu de Vechtstreek, klimt met groot gemak verder naar boven om de jongen in de transportzak te stoppen.
Atalanta winnaar Tuinvlindertelling 2016
Ondanks het regenachtige weer van het afgelopen weekend wist de atalanta, net als verleden jaar, als meest getelde vlinder uit de bus te komen tijdens de Landelijke Tuinvlindertelling. De kleine vos en dagpauwoog volgde op de 2e en 3e plaats. De plekken 4 tot en met 6 waren voor respectievelijk: klein koolwitje, groot koolwitje en distelvlinder.
Atalanta
De atalanta is een zeer algemene trekvlinder die tussen april-november wordt waargenomen in ons land. Deze vlinder trekt ieder jaar vanuit Zuid Europa naar het noorden. In ons land brengen ze een nieuwe generatie voort. De waardplant van deze soort is Grote brandnetel en soms de Kleine brandnetel. De rupsen tref je dan aan in een samengesponnen netje van bladeren. In het najaar wordt de vlinder vaak op rottend fruit waargenomen.
Educatief ooievaars ringen in Archem: het verhaal van de leerkracht en de kinderen
Gerard van Beesten is vrijwilliger bij landschap Overijssel en natuur en milieu de Vechtstreek. Hij heeft regelmatig in de lemelervelder of andere bladen gestaan met een stukje over het volgens ringen. Op mijn werk (speciaal onderwijs school) kunnen we elk jaar kiezen uit verschillende thema’s en onderwerpen van het CNME (Centrum voor Natuur- en MilieuEducatie). Dit keer stond er iets bij over vogels kijken. Dit project hebben we eerder gedaan binnen de school, omdat we in het bos zitten. Hier kun je allerlei soorten vogels ontdekken. Heel leuk, maar voor veel kinderen duurt dit te lang.
Toen bedacht ik me dat Gerard vaak bij het vogels ringen is. Hem gevraagd of we een keer met de klas mee mochten. In eerste instantie hadden we het over de Uilen ringen, helaas is dit na schooltijd dus dit ging hem niet worden. Gerard kwam later met een tijdstip onder schooltijd. Perfect voor onze kinderen. We zijn op maandag 13 juni in de auto gestapt vanuit Hellendoorn naar de Archemerberg. De kinderen hebben van heel dichtbij een ooievaar kunnen zien, wat natuurlijk al fantastisch is. Ze waren erg enthousiast, stelden veel vragen aan Han Bouman en keken vol belangstelling naar het ringen.
Ambassadeurs Ommermars bijgepraat over het project
Eind vorig jaar werd op initiatief van Vereniging Natuur en Milieu de Vechtstreek op een aantal basisscholen gestart met het project Ommermars. Als Ambassadeurs van de Ommermars konden leerlingen van de bovenbouw meedenken over de inrichting van het gebied Ommermars, dat tot nu toe een behoorlijk treurige aanblik biedt. De Vechtstreek vindt, samen met onder andere Natuur en Milieu Overijssel, dat het gebied een meer natuurlijke uitstraling moet krijgen, met voldoende mogelijkheden voor recreatie.
Ooievaars ringen 2016
Tegenwoordig zie je steeds meer Ooievaars in Nederland. Ooievaars zijn trekvogels daarom is het zeker niet de bedoeling dat ze in Nederland overwinteren! Het bijvoeren van Ooievaars gedurende het winterseizoen is dan ook ten zeerste af te raden.
Tegenwoordig maken de meeste Ooievaars gebruik van paalnesten, maar in 2016 ontdekte Gerbrand Groen ook een ooievaarsnest gemaakt op de ouderwetse manier: namelijk in een boom! Ooievaars zijn ontzettend goed in het maken van nesten. Ze slepen allerlei soorten nestmateriaal aan: grote en kleine takken, gras, mos en hooi.
Opmerkelijk is dat Ooievaars niet monogaam zijn maar toch regelmatig het jaar erop weer samen verder gaan; reden is waarschijnlijk de locatie van het nest. Je zou dit ook “nesttrouw” kunnen noemen.
Als ze een paalnest hebben gevonden trekt het mannetje de aandacht van het vrouwtje door middel van baltsgedrag: hij kleppert luid, zodat je het in de wijde omgeving kunt horen. Daarbij heeft hij de snavel achterover in zijn nek en de vleugels gespreid. Als de Ooievaars elkaar mogen gaan ze al snel paren. Er bestaat ook zeker rivaliteit tussen de terugkerende mannen! Soms vechten ze zo ernstig met elkaar om een paalnest of vrouwtje te bemachtigen, dat de dood erop volgt.
Ooievaars leggen gemiddeld 3 tot 5 eieren. Deze worden 33 dagen bebroed. Ze beginnen veelal bij het tweede ei met broeden en daardoor komen de jongen dan ook met tussenperiodes van 1 of 2 dagen uit het ei. Als een jong uit het ei komt weegt hij ruim 60 gram. Het kuiken is dan gedrongen en grijs. Bij voldoende voedselaanbod ontwikkelen de kleintjes zich voorspoedig. Na ongeveer 20 dagen is het gewicht toegenomen tot 1,5 kilo. Ooievaars eten ongeveer 500 gram per dag. Daardoor worden goed gevoede ooievaars per dag zo’n 200 gram zwaarder. Na 2 maanden slaat de jonge ooievaar voor het eerst zijn vleugels uit om binnenkort het nest te verlaten. Voor de oudervogels is dan de hectische periode van het zoeken en brengen van voedsel voorbij, want bij 4 jongen moeten ze minstens 4 kilo aan voedsel per dag voor hun kroost verzamelen. Daarom is het belangrijk voor het ouderpaar, dat er in de directe omgeving van het nest veel voedsel te vinden is.
Vogelwerkgroep van Natuur en Milieu o.l.v. Han Bouman, heeft een aantal nesten waar ze bijna ieder jaar terug komen. Han ringt de vogels vervolgens samen met degene die het nest beheren.
Filmpje: ooievaars ringen
De ooievaars bij de Leemansmolen in Vriezenveen zijn geringd op 29 juni 2016. Het nest is van de Co en Hanneke Wessels.
Bekijk het filmje: https://www.youtube.com/watch?v=16B_0Uzgb8M
Deze foto-film is gemonteerd door Harry Heuven.
Roofvogels, klimmers en tips over terugmeldingen
Veel Buizerds hebben jongen in de maand mei. Reeds vele jaren klimt de zeer ervaren Wim Koldewee (Nestor en vrijwilliger Vogelwerkgroep Natuur en Milieu) van de ene hoge boom in de andere om jonge roofvogels uit het nest te halen zodat ze geringd kunnen worden door Han Bouman. Ook in 2016 kwam Wim diverse keren in actie.
Hier ziet u Wim Koldewee in vol klim-ornaat (foto 1).
Maar uiteraard is ook Wim af en toe verhinderd naar de top te klimmen. Daarom schakelen de mensen rondom het ring gebeuren met enige regelmaat de hulp in van beginners of mensen met ervaring. De zeer ervaren Wouter Thijs Nijhuis is sinds een aantal jaren vaste klimmer bij het ringen van Raven. Dit hebt u reeds kunnen lezen in Meander 2016-2.
Op donderdagavond 26 mei 2016 zou Han Bouman weer Buizerds ringen. Hans en Kees Sybesma, (broers) alle twee vrijwilliger bij Vogelwerkgroep Natuur en Milieu de Vechtstreek, kwamen ze tot de conclusie dat de jonge Buizerds omstreeks 26 mei oud genoeg waren om te ringen. Youri Sybesma had tot die tijd nog geen ervaring opgedaan als klimmer bij Roofvogels, maar wil dit in de toekomst wel graag leren. Hij trachtte het nest te bereiken maar aangezien het een hele lastige boom was en het klimmen voor Youri dus een primeur, heeft hij moeten opgeven.
Youri kon net over de rand van het nest kijken en kreeg dus absoluut geen vat op de jonge Buizerds. Zodra Youri op ooghoogte met de Buizerdjongen was liet een stoere Buizerd jong duidelijk merken dat hij geen bezoek verwachtte.
Bosuilen 2016
De geheimzinnige Bosuil leeft vooral ’s nachts. Zij kunnen prima zien in het donker. Uilen draaien niet met hun oogbollen maar ze zijn in staat hun flexibele hals bijna rond te draaien: vandaar dat ze de hele omgeving heel snel in beeld hebben!
De Bosuil komt voor in Europa en in Azië. Maar de populaties van beide continenten zijn van elkaar gescheiden door onbezet gebied!
De belangrijkste biotoop van de Bosuil zijn loofbossen met vooral oude bomen. De bomen gebruiken ze als uitkijkpost en, als er een gat in zit, om in te broeden. De Bosuil broedt al vroeg: ze beginnen al te broeden in februari. Het kapseizoen mag doorgaan tot 15 maart: dat is heel erg jammer voor diverse soorten vogels. Bosuilen en Raven kunnen hier de dupe van worden, als er geen aandacht aan wordt geschonken door de opdrachtgevers van de diverse natuurgebieden. Gelukkig zijn er ook natuurbeheerders die hier rekening mee houden.
Vogels en prikkeldraad; geen goede combinatie. Hoe kunt u hulp bieden?
Helaas raken er nog veel vogels verstrikt in prikkeldraad. Op de tweede Pinksterdag vonden Machteld en ik nog een klein “restje” Kerkuil! Doodsoorzaak: verstrikt in prikkeldraad gebruikt als afscheiding van een weiland. Helaas wordt er, naar onze mening, volkomen zinloos, regelmatig prikkeldraad gebruikt als afscheiding van een snelweg of als scheiding tussen weilanden. Hierdoor komen jaarlijks ook veel vogels om: veel TE veel.
Bij onze vondst waren er nog een paar grotere veren en een flink stuk huid met veertjes zichtbaar, waaruit we konden opmaken dat deze Kerkuil te veel huid verloren had om een dergelijk incident te overleven. We hebben getracht het restje uil los te rukken, maar helaas zat een klein deel overblijfstel veel te vast en moesten we een pluk laten zitten. Nu maar hopen dat dit geen Kerkuil is met een nest, want die kans is natuurlijk groot.
Mooie Vroege Vogelexcursie met Evert Ruiter
Welgeteld veertien natuurliefhebbers waren vroeg opgestaan om op Hemelvaartsdag met natuurkenner Evert Ruiter door het Arriër Koeland te trekken. Slechts een enkel lid van onze vereniging was daarbij; de anderen kwamen uit bijvoorbeeld Enter, Groningen en Utrecht. Om 6.00 uur vertrok het gezelschap om na een korte wandeling door het bos, waar de vogels goed hun best deden om de deelnemers te plezieren, aan te komen op het ongerepte Arriër Koeland. Ondanks het feit dat de zon scheen, was het fris: de grassprieten waren nog stijf bevroren.
Evert liet de groep luisteren naar onder andere de Winterkoning, verschillende soorten mezen, de Merel, Buizerd, Geelgors, Boompieper, Zwarte specht en ganzen. Ineens vloog een Koekoek luid zingend over. Zou dat dezelfde geweest zijn als vorig jaar met de Vroege Vogelexcursie? Wist hij dat we vandaag weer zouden komen??
