Excursie Hooge Broek o.l.v. Jan Hendriks
Zaterdagmorgen 26 juni 2021 gingen we naar Het Hoge Broek om de bloemenpracht aldaar te aanschouwen, onder de bezielende leiding van Jan Hendriks, voorzitter IVN te Raalte. Een paar mensen waren gewapend met het * HEUKELS boek en begonnen gelijk met het determineren van de diverse soorten. Machteld keek steeds gretig mee over de schouders van onze begeleider Jan. Anderen luisterden aandachtig en fotografeerden er lustig op los met hun mobieltjes. Je hoorde links en rechts kreten als: “Oooooooooooh wat mooi”, of “kom hier eens kijken” of “wat is dit voor plant?”. Gelukkig had bijna iedereen laarzen aangetrokken want ondanks het zonnige en warme weer van die dag, is het een nat gebied en we moesten dan ook regelmatig water waden. Jan kreeg veel vragen en liet ons schitterende planten zien maar helaas stond de fantastische Parnassia nog niet in bloei want deze bloeit vaak pas in de maand juli.
Uiteraard zijn er ook altijd mensen die de planten van heel dichtbij willen zien en fotograferen: vanaf het eerste moment liep ik dan ook al met kletsnatte knieën rond …………maar toen de Heidekartelblad en de Ronde zonnedauw in beeld kwamen, kon ik het niet laten………. Ik moest domweg liggend fotograferen….tja en dan ben je binnen de kortste keren iets natter dan je had gepland……Gelukkig hadden we een warme dag uitgezocht.
Bosuilen 2021
In 2021 werden de eerste twee jonge bosuiltjes geringd op 23 maart. De locatie was verrassend. De uiltjes zaten namelijk op de zolder van Huize “Het Laar”!
Foto: Jonge bosuil op de zolder van Huize Het Laar.
Een paar jongens, werkzaam bij de Gemeente Ommen, hadden daar toevallig een uiltje gevonden en meenden dat deze ziek was. Omdat zij Gerbrand Groen kennen, hebben zij direct contact opgenomen voor advies. Gerbrand zag echter onmiddellijk dat dit geen ziek uiltje was, maar een takkeling: dit is een jonge uil. Een takkeling verlaat op een gegeven moment het nest omdat hij zo groot wordt dat hij meer van de wereld wil zien dan alleen maar het vertrouwde nest. Daarin is hij nogal onhandig en daarom komen takkelingen vaak op een plek terecht waardoor ze niet meer zelfstandig terug kunnen in het nest. Maar de ouders vergeten ze echt niet. Ze voeden het jonge dier op de plek waar hij is terecht gekomen en bieden de takkeling ook daar bescherming. Dit is de reden waarom wij altijd adviseren: laat de takkeling met rust. Het komt goed.
Gerbrand ontdekte gelijk nog een kleine takkeling in het nest en dus nam hij contact op met Han Bouman. Han kon gelukkig direct komen en zodoende werden deze twee kleintjes nog dezelfde dag geringd en uiteraard werden gelijktijdig de biometrische gegevens vastgesteld.
Op 16 april 2021 gingen we langs de bosuilenkastenroute van Gerard van Beesten. Het was een prachtige avond. Gerard begeleidde ons naar 3 locaties waar Han respectievelijk 2, 4 en 3 prachtige jonge bosuilen konden ringen. Bij twee nestkasten was de volwassen bosuil zelf ook nog aanwezig. Zij werden deskundig gevangen en ook van deze twee uilen werden de biometrische gegevens vastgesteld en ook zij kregen een ring. Indien een volwassen uil al een ring heeft worden de gegevens genoteerd, opgeslagen en verwerkt als terugmelding.
Nipte meerderheid akkoord met pilot Bollenteelt in drinkwater-beschermingsgebieden Ommen
De gemeenteraad van Ommen heeft op 3 juni, met negen stemmen vóór en acht tegen, ingestemd met de pilot bollenteelt in de twee grondwaterbeschermingsgebieden Witharen en Hammerflier. Wel moeten eerst een 3-tal stappen worden doorlopen voordat de pilot kan plaatsvinden.
Er waren maar liefst 9 verontruste insprekers die hun ernstige zorgen uitten tegen deze pilot. Het intensieve gebruik van bestrijdingsmiddelen en de negatieve effecten daarvan voor de volksgezondheid, het milieu en het drinkwater waren aspecten die veelvuldig door hen naar voren werden gebracht. Ook werd verwezen naar wetenschappelijk onderzoek die op de negatieve effecten van deze teelt wezen. In een reactie op deze inspraak gaven de raadsfracties aan de verontrustende berichten en inspraakacties goed te hebben gehoord. Schrale troost voor de insprekers is dat eerst een 3-tal stappen moeten worden doorlopen voordat de pilot in de twee grondwaterbeschermingsgebieden kan plaatsvinden. In stap 1 wordt eerst onderzocht of het mogelijk is om een juridisch houdbaar besluit voldoende te onderbouwen door middel van literatuuronderzoek waarmee de Raad van State kan worden overtuigd hun eerdere gedane uitspraak op basis van voortschrijdend inzicht te vernietigen en/of te heroverwegen. Als stap 1 niet mogelijk is wil men in stap 2 een aanvullend onderzoek doen buiten het grondwaterbeschermingsgebied in een vergelijkbaar gebied qua grondstructuur als de grond in het grondwaterbeschermings- gebied. Als beide twee stappen niet mogelijk zijn dan wil men aanvullend onderzoek uitvoeren in het grondwaterbeschermingsgebied.
Het advies dat verschillende insprekers gaven om een onafhankelijke en professionele instantie in te schakelen, bijvoorbeeld de Landbouw Universiteit, vond gehoor bij de raadsleden en werd overgenomen. Verder worden belanghebbenden de mogelijkheid geboden te participeren in de te maken afspraken bij het aanvullende onderzoek.
Wij blijven over het vervolg van deze zaak in contact met de gemeente.
Lees ook:
Bijzondere waarneming fazanten
Soms hebben Machteld en ik bijzondere ontmoetingen met een fazant. Dat we in 2021 opnieuw een niet alledaags treffen hebben met een paartje fazanten, hadden we zeker niet verwacht.
Dinsdag 27 april wandelen we langs de oever van het meanderende riviertje de Bevert met als doel de jaarlijks terugkerende dotterbloemmonitoring. Een aantal jaren geleden was er namelijk nog geen enkele dotterbloem te vinden langs de oever van de Bevert, maar tegenwoordig groeien en bloeien er een paar prachtige eigele exemplaren langs de oever van de beek. Dotterbloemen zijn vooral te vinden langs oevers van beekjes, rivieren en ondergelopen rietlanden.
Terwijl wij oplettend zoeken tussen de vegetatie, steekt er opeens een witte kop uit het lange gras achter een aantal bosjes, ongeveer honderd meter bij ons vandaan. Machteld fluistert verbaasd: “Wat is dat”? Ik heb even geen idee: een patrijsachtig iets? Een fazant? Inderdaad, het blijkt een fazant te zijn, maar wel een hele vreemde vogel, namelijk een witte, maar dan zonder rode ogen. Het kost ons moeite het dier te fotograferen aangezien wij achter diverse struiken en tussen het kreupelhout staan… Wij moeten tussen de vele takken door focussen en dan is het wel een kunstje om het dier goed in beeld te krijgen, maar uiteindelijk lukt het toch nog het dier te fotograferen.
Na een poosje steekt er opeens nog een kop boven het hoge gras uit: het mannetje. Dit is een prachtig gekleurd exemplaar. Hij heeft duidelijk geen bezwaar tegen een wit vrouwtje. We constateren dat we hier te maken hebben met een leucistisch vrouwtje.
Zonnevelden in Ommen?
De gemeente Ommen werkt toe naar energieneutraal in 2050. Dat betekent dat alle energie die in de gemeente wordt verbruikt, binnen de gemeentegrenzen duurzaam wordt opgewekt. Men stelt voor stap voor stap van het aardgas af te gaan, in te zetten op energiebesparing en ons voor te bereiden op de verschillende klimaatveranderingen.
In het concept beleidsdocument 'Uitnodigingskader Zonnevelden 2021-2025' geeft de gemeente Ommen aan hoe zij denkt om te gaan met initiatieven voor opwek van zonne-energie. Want met alleen 'zon op dak', aldus de gemeente, redden we het niet om in 2050 energieneutraal te zijn. Daarom zet de gemeente in op de aanleg van 60 ha. zonnevelden op agrarische - en natuurontwikkelingsgronden. Zij nodigt uit om met lokale initiatieven te komen zodat de opbrengsten ook lokaal blijven.
Dat klinkt allemaal heel aantrekkelijk. Maar is de aanleg van 60 ha zonnevelden in ons fraaie bos- en natuurrijke Ommen nu wel zo verstandig?
Wij zien de noodzaak van de transitie naar duurzame energie. Wij maken ons echter zorgen over de impact van de energieopgave op onze leefomgeving. De natuur staat ook in Ommen onder druk. Daarbij is de ruimte schaars. Wij vinden het daarom belangrijk dat de juiste keuzes worden gemaakt en dat waardevolle natuur en landschap worden ontzien. In de transitie naar besparen en vergroenen, gaan wij uit van oplossingen waarbij het landschap en de natuur geen nadelige effecten ondervinden. Wij pleiten voor meer duurzame energie, een juiste volgorde in de aanpak en op de juiste locaties. Wij vinden dat je eerst moet beginnen met de aanleg van zonnepanelen op daken van huizen, overheidsgebouwen, bedrijfsdaken, scholen en andere geschikte panden, geluidswallen langs wegen, langs spoorlijnen en op de vuilstortlocatie Bovenveld.
Het is een te makkelijke oplossing om direct in te zetten op de plaatsing van zonnepanelen op landbouw- en natuurontwikkelingsgronden. Zonnevelden nemen veel ruimte in beslag en vormen een aantasting van landschap en natuur. Wij vinden dat zonnevelden niet op agrarische – of natuurgronden thuishoren. De ruimte is schaars óók in Ommen. Agrarische gronden hebben we hard nodig voor de omschakeling naar een duurzame landbouw die de boer weer perspectief biedt en waarbij het landschap wordt hersteld, de biodiversiteit een impuls kan krijgen en de milieu- en klimaatoverlast van landbouw, maar ook van verkeer en industrie, worden beperkt.
Het Roer moet om in Ommen: "Start met de maximale inzet van zonnepanelen op daken!!!"
Klik hier voor de tekst inclusief onze reactie aan de gemeente Ommen
Lammergier Archemerberg
Op woensdag 5 mei 2021 zag Anita Wichers tijdens het schapen hoeden een Lammergier op de Archemerberg.
Ze mailde:
Ogen als pizzaborden en hartritme was niet meer te meten.
Onze BOA had dinsdag een doodgereden reegeit opgehaald.
Na waarneming Lammergier, overlegd om doodgereden reegeit aan te bieden. Op de berg gelegd voor de Lammergier.
Binnen no time kwam de gier aan zweven om het aangeboden kadaver te bezoeken!
"We hadden peper en zout stelletje, bestekje en servetje bijgeleverd".
Waanzinnig...Fantastisch!!!
Momenten om stil van te worden!!!
Hartrime hier nog absoluut niet op peil.
Zelf helaas geen mooie picture kunnen maken, maar for ever in geheugen gegriefd.
Vandaag was ie nog te bewonderen, wat vele vogelaar aantrok.
En de dagen erna zijn door die vogelaars massaal foto's gemaakt van de lammergier. Het werd een gezellige boel en een mooie mix van vogelaars en toevallige voorbijgangers die zich afvroegen wat er toch voor bijzonders te zien was op dat kaalgekapte stuk van de Archemerberg.
Iets minder gezellig was de blijkbaar onbedwingbare drang van sommige vogelaars om voor de perfecte foto letterlijk van het pad af te gaan. De BOA's hadden hun handen vol om teveel verstoring te voorkomen.
Zondag 9 mei aan het einde van de ochtend liet de lammergier zich nog een keer goed dichtbij zien en vertrok toen richting onweersbui ten noordwesten van Ommen.
Vijf raven in één nest
Op 15 april 2021 hebben we een nest met maar liefst vijf raafjes geringd. Ik schrijf raafjes maar ik kan jullie verzekeren dat het al hele grote jongens waren toen Wouter Thijs Nijhuis, onze vaste “raven klimmer”, ze uit het nest haalde. Het is dan ook nauwelijks voor te stellen dat ze met z’n vijven in één nest zaten! Ravennesten zitten heel hoog in de boom. Wouter Thijs zag, toen hij hoog in de top zat, in aanvang drie raven, maar toen hij er eentje oppakte zag hij dat er nog een paar verborgen waren: goed verstopt onder zijn broers en-of zussen.
Terwijl Gerbrand Groen de raven één voor één uit een vervoerzak-tas haalde begon Han Bouman de raven te ringen. Tevens bepaalde hij de biometrische gegevens. Alle gegevens werden genoteerd, zodat deze kunnen worden opgeslagen in een database, nadat Han ze heeft verwerkt en doorgegeven.
Gerbrand assisteert Han bij het ringen
De raven werden geringd, nagekeken, gewogen en gemeten. Ook in 2021 deden wij weer mee aan het afnemen van DNA van de jonge dieren. Hiervoor moesten een paar kleine nekveertjes worden afgenomen worden met behulp van een pincet. Uiteraard mag je dan niet met je eigen vingers aan het DNA materiaal komen, om vermenging van eigen DNA met DNA van de raven te voorkomen. Het studiemateriaal ( DNA- eppje ) wordt onderzocht in verband met een landelijk project uitgaande van de Ravenwerkgroep van de Hogeschool te Utrecht. Het zal worden onderzocht door de universiteit om met name het geslacht van de dieren te bepalen. Door de uitslagen van het onderzoek te vergelijken met de reeds verzamelede biometrische gegevens, zou wellicht een methode gevonden kunnen worden om aan de hand van de biometrische gegevens het geslacht te bepalen.
Beflijster op zondagochtend
Zondagmorgen zitten we altijd relaxt in onze woonkamer te ontbijten met uitzicht op de voortuin en tuin aan de zijkant van ons huis waar altijd van alles gebeurt, mede doordat we er allemaal voedsel hebben hangen.
Meestal komen er koolmezen en pimpelmezen op af. De laatste tijd zien we, dat de huismus hetzelfde huzarenstukje uithaalt als de mezen door op de kop of klevend aan de zijkant van de nootjes en vetbol te pikken. De roodborst en heggenmus zitten op de grond om de kruimels op te pakken.
Soms komt er een gaai of grote bonte specht langs waarbij alle kleinere vogels eerbiedig aan de kant gaan.
We zien boomkruipers langs de stam en de huismuur omhoog en naar beneden klimmen. De boomklevers doen er niet voor onder. Kortom er is veel leven. Zo herken je alleen al aan het gedrag allerlei activiteiten. Daardoor word je er soms opmerkzaam op gemaakt als er wat anders plaats vindt dan je gewend bent.
En dat zag ik deze morgen ook: een merel op de rug gezien die zich anders gedroeg dan normaal. En toen zij zich omdraaide zag ik een witte bef: het was onmiskenbaar een beflijster! Na haar een tijdje geobserveerd te hebben vloog ze weg omdat er een gaai aankwam. Na een uurtje zagen we aan de zijkant van het huis opnieuw een beflijster alleen nu het mannetje.
Nu kon ik gauw de camera erbij pakken en een foto maken. Minder fraai dan ik wilde, want hij zat behoorlijk verscholen tussen de takken, maar ik wilden geen kniesoor zijn.
Onze dag is in ieder geval goed begonnen. Het halve werk is af.
tekst en foto: Henk-Jan Bezemer
Natuurlijke bestrijding van eikenprocessierups
De provincie Overijssel gaat bij het aanpakken van overlast van eikenprocessierupsen sterker inzetten op het stimuleren van de natuurlijke vijanden van de rupsen. Daarom worden er in deze periode 1300 koolmezennestkasten opgehangen.
Eikenprocessierups/foto Hein Kuijper
Overijssel wil op termijn zoveel mogelijk naar natuurlijke bestrijding toe, op alle plekken waar deze aanpak toereikend is. Nu wordt er meestal nog gespoten met biologische middelen die de rupsen doden of worden de nesten weggezogen. Beide methoden kosten veel geld. Daarnaast heeft bespuiting nog als nadeel dat ook andere rupsen slachtoffer kunnen worden, ondanks dat de toegepaste middelen (Xen Tari of nematoden) natuurlijke middelen zijn en geen gif bevatten. Het wegzuigen van eikenprocessierupsnesten heeft als nadeel dat je natuurlijke vijanden, zoals larven van sluipwespen en sluipvliegen, ook verwijdert.
Daarnaast is de provincie al een aantal jaren bezig om bermen kruidenrijker te maken, door een ander maaibeheer te hanteren. De provincie hoopt daar meer bloeiende bermen, waar roofinsecten op afkomen, voor terug te krijgen. Maar eigenlijk kan iedereen helpen bij de bestrijding van eikenprocessierupsen. Gedeputeerde ten Bolscher: “Dat is mogelijk door tuinen groener in te richten, zodat vogels en roofinsecten daarin ook een goede leefplek vinden. Zo kunnen inwoners zelf ook echt wat doen om de biodiversiteit te verbeteren en overlast van plaagdieren te verminderen.”
bron: Provincie Overijssel
Ecoduct Vlierbelten
Op de N340 bij Varsen is een begin gemaakt met de aanleg van het ecoduct Vlierbelten. Door de komst van het ecoduct worden de grote bos- en natuurgebieden gelegen aan weerszijde van de N340 via het ecoduct met elkaar verbonden. Zo ontstaat een veilige verbinding voor grote en kleine dieren, zoals reeën, dassen en hagedissen.
Voorbeeld ecoduct Varsen /foto Hein Kuijper
(foto van informatiebord provincie Overijssel)
Voorbeeld ecoduct Varsen, bovenaanzicht /foto Hein Kuijper
(foto van informatiebord provincie Overijssel)
Varsen vormt een belangrijk ecologisch knooppunt tussen de Natura 2000 natuurgebieden Sallandse Heuvelrug , Regge- en Vechtdal, Reest met de Drentse natuurgebieden. Van noordwest naar oost zijn er ecologisch relaties tussen de Natura 2000-gebieden Weerribben/ Wieden, IJssel, Vecht met de Duitse bos- en natuurgebieden. Deze gebieden behoren allen tot het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Het is het Nederlands netwerk van bestaande en nieuw aan te leggen natuurgebieden. Het netwerk moet natuurgebieden beter verbinden met elkaar en met het omringende agrarisch gebied.
Het Natuurnetwerk Nederland moet uiteindelijk samen met de natuurgebieden in andere Europese landen het aaneengesloten pan-Europees Ecologisch Netwerk (PEEN) vormen.
Onze vereniging heeft vanaf het begin van de verbeteringsplannen van de N340 gepleit voor het opheffen van de ecologische barrière te Varsen en de aanleg van een ecoduct. We zijn dan ook trots op dit resultaat.
Pagina 7 van 33