![]() |
Natuur en Milieu De Vechtstreek Al meer dan 50 jaar hart voor natuur ! |
In 2018 heeft Han Bouman, ringer en coördinator Vogelwerkgroep Natuur en Milieu de Vechtstreek, weer meerdere jonge Kerkuilen kunnen ringen, al was er helaas veel sterfte.
v.l.n.r: Medewerkers Willem Havinga, Feike Hoogland, Mieke en Han Bouman
De langdurige droogte in 2018 heeft haar tol geëist en meerdere slachtoffers gemaakt onder de prachtige Kerkuilen. Er waren veel minder muizen waardoor er helaas kerkuilskuikens opgeofferd werden aan hun oudere broers-zussen, zodat die tenminste gevoed konden worden. Maar ook dat stopt natuurlijk een keertje en als er dan geen muizen zijn, wordt het heel erg moeilijk voor de Kerkuil. Kerkuilen halen ook vocht uit hun prooi en ook dat is uiteraard noodzakelijk voor de groei en het overleven van de jongen en natuurlijk ook voor de ouders.
Gelukkig was er ook af en toe een nest met 4 pluizige Kerkuilskuikens.
Ongeveer een jaar na de start van de aanleg van de vlindertuin bij de Kinderboerderij Ommen vond op zaterdag 8 september de officiële opening plaats. Henk Ruiter, initiatiefnemer van de vlindertuin had burgemeester Hans Vroomen bereid gevonden de openingshandeling te verrichten.
Wat betreft de planten en bloemen hadden de vlinders niets te klagen, maar vanwege de wind en de te lage temperatuur, dartelde er slechts een enkel koolwitje rond. Maar daar had Henk Ruiter aan gedacht: hij had gezorgd voor een aantal enorme exemplaren, die nog in hun cocon zaten. De burgemeester hielp de vlinders te verpoppen door grote kleurige doeken, die over hen gedrapeerd lagen, te verwijderen. De vlinders zaten verstopt op de bank, die vorig jaar geschonken is door Staatsbosbeheer ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van onze vereniging. De prachtige vlinders, kunstig geschminkt en met mooie pakjes aan, moesten even hun vleugeltjes en beentjes strekken en hóp, daar fladderden ze rond, tot groot plezier van de aanwezigen. Na het officiële gedeelte werden de aanwezigen getrakteerd op ondermeer, hoe kan het ook anders: kaasvlinders.
Hans en Kees Sybesma hadden een nest Haviken gespot in de omgeving van Ommen. Zodoende heeft Han Bouman op 16 juni 2018, 2 jonge vrouwtjes Haviken kunnen ringen.
Omdat Haviken een groot nest maken van takken en omdat de locatie van deze nesten hoog in een boom is, moet er wel iemand aanwezig zijn die veilig en gezekerd naar het nest kan klimmen!
Youri Sybesma bewees dat hij deze behendigheid onder de knie heeft.
Haviken zijn het gehele jaar in hun territorium aanwezig en blijven in de winter tot een afstand van 10 kilometer in de buurt van hun nesten. Dit territorium houden de vogels onder ideale omstandigheden tot aan hun dood. Haviken zijn echte standvogels. Haviken zijn meestal te vinden in bossen en halfgesloten landschappen.
Een havik is een krachtige roofvogel, gespecialiseerd in het overrompelen van vogels.
Jonge Haviken zijn bruin van boven en gestreept van onderen.
Een torenvalkenkast dient geplaatst te worden aan een stevige boom of mast. Het liefst plaatst de vogelwerkgroep een kast ongeveer 6 meter boven de grond.
De kast moet een redelijk vrij uitzicht hebben over een weiland, akkerland of braakliggend terrein.
Als de jonge valkjes geringd moeten worden drukken ze zich gezamenlijk tegen de achterwand van de nestkast, met hun klauwen naar de opening, om bij benadering toe te slaan.
Het is een verdedigingshouding: ze liggen klaar in de aanval om de vijand snel en effectief te verjagen of te grijpen met hun scherpe klauwen. De vlijmscherpe klauwen zijn het belangrijkste wapen van de roofvogel: Drie tenen naar voren en één teen naar achteren. Samen vormen ze een klem, waar een prooi niet levend uit komt en waarmee hij de huid van een medewerker van de vogelwerkgroep flink kan beschadigen indien deze de vogel niet op de juiste manier vastpakt! Han Bouman, coördinator vogelwerkgroep Natuur en Milieu de Vechtstreek, leert de vrijwilligers van de werkgroep dan ook altijd wat de juiste manier is om de vogels even van het nest te halen om ze vervolgens te kunnen ringen.
In juni 2018 is de Vogelwerkgroep Natuur en Milieu o.l.v. Han Bouman weer begonnen met het jaarlijkse ringen van ooievaars. Ooievaars maken nog regelmatig gebruik van kant en klaargemaakte nesten op ooievaar nestpalen maar onderzoek, verkregen door o.a. het ringen van de soort, heeft aangetoond dat het niet nodig is nog meer ooievaar nestpalen te plaatsen in Nederland.
De ooievaar is op dit moment namelijk heel goed in staat is zelf een nestplaats te zoeken en te bouwen in bv. elektriciteitspalen of in bomen.
Als wij de nestpalen naderen staan de jongen met hun ouder(s) meestal rechtop om zich heen te kijken.
Hier staat één van de ouders op het nest.
Opvallend is dat, zodra wij het nest naderen, de jongen steevast gaan liggen: ze zakken onmiddellijk door hun poten en laten de kop hangen alsof ze nooit in staat geweest zijn hier iets mee te doen.
De jonge vogels vertonen geen enkele activiteit bij benadering.
Onlangs werd gevolg gegeven aan het aanbod van onze vereniging aan burgemeester Hans Vroomen en zijn vrouw tijdens de Nieuwjaarreceptie: een excursie door een van de meest bijzondere gebieden van Ommen.
Bij een kop de koffie, geserveerd met aardbeiengebak vertelde voorzitter Hein Kuijper over de vereniging, de activiteiten en de doelstellingen. Enkele bestuursleden vergezelden de burgemeester en zijn vrouw daarna op de excursie, om te laten zien dat de natuur in Ommen niet alleen bossen en heide behelst, maar ook een zeer uniek gebied: het Junner Koeland.
Gewapend met kaarten van Ommen waarop staat aangegeven hoe het landschap er uitzag in vroeger tijden en hoe het er nu uitziet, gaf Hein Kuijper tekst en uitleg over de veranderingen in de loop van de jaren. De burgemeester toonde zich zeer geïnteresseerd en was er verbaasd over, dat een landschap in een relatief korte tijd zo'n metamorfose door kan maken: van heide naar bossen in nog geen eeuw.
Na de kaarten bestudeerd te hebben toog het gezelschap het gebied in dat felgeel zag van het bloeiende Jacobskruiskruid. Bestuurslid Henk Ruiter vertelde dat de planten er prachtig uitzien, maar dat ze giftig zijn voor zoogdieren, dus ook voor de runderen en paarden die grazen op het Junner Koeland. De dieren zullen vermijden er zelf van te eten. Als het kruid echter in gedroogde vorm in hooi of in kuilvoer terecht komt, kan dat alsnog schadelijk zijn voor de dieren. Henk vertelde verder onder andere over de symbiose van de Gele weidemier en de Vechtanjer in het overloopgebied van de Vecht, waaraan het Junner Koeland zijn bijzondere uiterlijk te danken heeft. Hij deed dat op zijn bekende en humoristische manier die de burgemeester en zijn vrouw wel konden waarderen.
Na afloop van de excursie overhandigde Hein Kuijper aan de burgemeester het jubileumboek waarin van alles staat over de veranderingen die hebben plaatsgevonden wat de natuur in en rond Ommen betreft in de afgelopen 50 jaar.
De randen van de graanakker in de Ommermars staan nu volop in bloei. Dat is het resultaat van de bloemeninzaai-actie georganiseerd door het Burgerinitiatief Ommermars.
Op 28 maart j.l. werden door een 70 tal scholieren van CBS Het Koloriet en Landstede/Kinderopvang de randen van de graanakker langs het fietspad Zuidermarsweg ten zuiden van de woonwijk De Dante in Ommen, ingezaaid met een inlands bloemenmengsel. Het resultaat mag er zijn. Een zee van bloemen begroet niet alleen de wandelaars en de fietsers, maar lokt ook veel nectar- en stuifmeelzoekende insecten.
De werkgroep Burgerinitiatief Ommermars wil met de inzaai-actie een bijdrage leveren in het tegengaan van de achteruitgang van nectar- en stuifmeelzoekende insecten. Het gaat immers slecht met vlinders, bijen, hommels en alle andere insecten die zo belangrijk zijn voor de natuur en voor ons. Twee derde is al verdwenen. Veel planten in Nederland (80% van alle soorten) zijn voor hun bestuiving afhankelijk van insecten. Zo kunnen bloemen, fruit en planten groeien. En kunnen wij genieten van al het fruit.
Kom kijken en geniet van de bloemenpracht in de Ommermars. Op een zonnige dag gonst het van de bijen, hommels en vlinders.
De scholieren van Het Koloriet en Landstede/Kinderopvang mogen trots zijn op hun bijdrage aan de natuur!
Het Burgerinitiatief Ommermars zet zich in om van de Ommermars de mooiste ontmoetingsplek van Ommen te maken. Een belevingsgebied bij de stad waar jong en oud kunnen genieten van natuur en water.
Foto's werkgroep Burgerinitiatief Ommermars
Waarom worden er van de vijfentwintig, door de vogelwerkgroep geplaatste nestkastjes voor kleine vogelsoorten in het Laarbos, de deksels verwijderd en weggegooid zodat de jonge vogels en hun ouders direct worden blootgesteld aan allerlei weersomstandigheden en predatoren?
Wie doet zoiets onzinnigs en waarom?
Waarom worden er in Nederland woningen gebouwd en gerestaureerd met Zwaluwonvriendelijke materialen? Waarom is er voor deze soort geen plaats meer? Al een aantal jaren heerst er bezorgdheid over het teruglopend aantal zwaluwen en deze bezorgdheid neemt alleen maar toe. Gierzwaluw, Huiszwaluw, Boerenzwaluw en Oeverzwaluw, dat zijn de soorten waar we ons zorgen over maken. Hun broedplaatsen verdwijnen in rap tempo. Gierzwaluwen raken ontheemd doordat invliegopeningen in oude gebouwen in binnensteden worden afgesloten. Huiszwaluwen raken hun nest kwijt doordat niet iedereen hun uitwerpselen op prijs stelt, of omdat het nest bij een restauratie of verfbeurt moet wijken en dat zelfs als er al eitjes of jonge vogels in het nest zitten! Hoe kun je dit doen? De Huiszwaluw is een echte cultuurvolger. Hij plakt zijn nesten in steden, dorpen of gehuchten aan allerlei typen gebouwen. Vanaf begin jaren zeventig verminderde hun aantal in ons land met ruim 80%. Een ernstige afname dus! Oeverzwaluwen gebruiken vaak taluds van zandafgravingen, die meestal slechts tijdelijk geschikt zijn, omdat ze daarna worden weggehaald voor andere doeleinden. Ook de Boerenzwaluw is de afgelopen decennia fors in aantal achteruitgegaan. Onderzoek heeft uitgewezen dat tussen 1970 en 1990 de broedpopulatie in de meeste landen in West en Centraal Europa met twintig tot vijftig procent is verminderd. Voor Duitsland en Nederland is in deze periode de stand gehalveerd.
Waarom wordt er in sommige gevallen weinig of helemaal geen rekening gehouden met onze prachtige Zwaluwen?
Waarom timmer je een nestkast met twee prachtige kerkuilen nog IN DE KAST dicht en laat je deze schitterende, zachtaardige vogels willens en wetens verhongeren?
De fotoserie van Ella Roefs-Rijzebol van onze zwerftocht met Arend Spijker op 12 mei 2018.
Begin juni was er weer een vleermuizenkastencontrole op Landgoed Eerde en in het Eerder Achterbroek. Met name de rosse en de franjestaartvleermuis waren goed vertegenwoordigd dit keer.
In deze tijd van het jaar zijn er wel jonge vleermuizen te verwachten, maar het is steeds weer een aangename verrassing als dat ook inderdaad het geval blijkt te zijn. Het zijn echt de krenten in de pap als je in een kast kijkt en er tussen een kluwen van zo'n 30! franjestaartvleermuizen een paar jonge vleermuizen blijken te zitten. Daar doen we het voor!
Arend Spijker