Zorg voor egels in de tuin
Het gaat niet goed met de egel. Jaarlijks verongelukken er veel in het drukke verkeer.
Om de egel te helpen zijn er speciale egelhuisjes te verkrijgen voor in je tuin. Zelf heb ik een oude kerkuilen kast daarvoor gebruikt die had ik al eens vervangen voor een nieuwe kast.
Ik heb een mooi hoekje opgezocht in onze tuin, de kast vol met bladeren gedaan en over de kast takjes gelegd. Mooi om te overwinteren of om de jongen groot te brengen.
Ik kwam op het idee om een kast te plaatsen doordat er vorig winter een egel bij ons op de oprit liep. Die was blijkbaar uit zijn winterslaap verstoord en liep een beetje zoekende rond. Die heb ik toen ook naar de egelopvang gebracht.
Ik kan ieder aanraden om, al heb je net als bij ons een kleine tuin, een plekje vrij te maken voor de egel.
Ik had een al een stil vermoeden dat bij ons de kast was bewoond en door er een camera op te plaatsen was dit het resultaat.
Moeder-egel met zijn jongen die heerlijk aan het smullen was van het egelvoer dat ik daar had neergezet.
Wat me wel opviel dit jaar dat ik zo weinig slakken had in de tuin want de egels zijn er namelijk dol op.
Ik heb vijf jonge egels geteld op de foto zijn er vier te zien.
Gerard van Beesten
In memoriam Han Bouman
In memoriam
Han Bouman * 4 maart 1937 - † 20 augustus 2023
Han met de door hem verzorgde en opgeknapte Oehoe
Han Bouman werd geboren in Haarlem en volgde daar het onderwijs en behaalde het diploma aan de Kweekschool, de huidige Pabo.
Hij werd onderwijzer en was werkzaam in Almelo waar hij met zijn vrouw Mieke ook ging wonen.
Zij kwamen omstreeks 1987 in de gemeente Ommen wonen aan de Beerzerhaar en Han werd bestuurslid van de Vereniging voor Vogelbescherming “De Vechtstreek” in Ommen. De vereniging werd in 1992 omgevormd tot vereniging voor natuur en milieu waar Han van 1997 tot 2007 voorzitter ad interim van was.
De nieuwe vereniging had ook een Vogelwerkgroep waar Han tot zijn overlijden coördinator/voorzitter van was.
Vorig jaar maart werd Han toegesproken op de bijeenkomst van de Vogelwerkgroep. Niet alleen omdat hij 85 jaar was geworden, maar vooral omdat hij toen al 65 jaar lang een bekwaam ringer van vogels was. De eerste vogels waren 5 jonge spreeuwen in Overveen op 12 mei 1957. De laatste vogels die Han heeft geringd waren kerkuilen op 4 juli van dit jaar bij Noeverman in Eerderachterbroek.
Han heeft meer dan 26.000 vogels geringd.
Het ringen begon vaak in maart met de raven in Junne, daarna volgden de uilen, de roofvogels, de ooievaars en eindigde meestal met de kerkuilen in augustus / september. Ja, Han ringde in het Vechtdal van Dalfsen tot Radewijk.
Maar naast het ringen had Han ook een opvang voor gewonde en zieke vogels. Door zijn kennis en ervaring waren ze bij hem aan het goede adres.
Ze werden verzorgd, zo nodig “gerepareerd” en weer losgelaten in de habitat waar ze uit kwamen.
Verder was hij ruim 31 jaar voorzitter van de Vogelwerkgroep en een vraagbaak voor de leden. Han heeft zijn leven lang ontzettend veel kennis van vogels, hun gedrag en bijzonderheden zich eigen gemaakt en overgedragen aan ons en vele andere vogelaars.
Han ringde maar Mieke, zijn vrouw, was de griffier en noteerde alle vereiste gegevens. Han kon dan daarna thuis alle gegevens invoeren bij het Vogeltrekstation. Ja, Mieke en Han waren voor de Vogelwerkgroep een bijzonder echtpaar. Hartelijk dank voor alles wat jullie geweest zijn en hebben gedaan.
Han werd na een val met zijn rollator opgenomen in het ziekenhuis in Hardenberg en eind juli ging hij voor revalidatie naar het zorgcentrum Clara Feyoena Heem in Heemse. Daar overleed Han en werd op 25 augustus begraven op de Natuurbegraafplaats “Hoogengraven” in Arriën in aanwezigheid van familie, vrienden, kennissen en vele leden van de Vogelwerkgroep.
Wij zijn Han dankbaar voor zijn inzet en bijdrage aan onze vereniging en in het bijzonder aan zijn Vogelwerkgroep.
Ommen, 1 september 2023
Willem Havinga, namens de Vogelwerkgroep
Martien Naarding, namens het bestuur
Draaihals Merelstraat Ommen
Op 3 en 4 september zien we deze bijzondere vogel in onze tuin, het lukte om hem al mieren etend te fotograferen. Het was een prachtige draaihals.
Klara en Ben van den Berg, Merelstraat Ommen
De week van de das
Van 28 tot 3 september is het de week van de das. De das is een van de grootste landroofdieren in Nederland. Ze behoren tot de familie van marterachtigen net als de wezel, bunzing, boommarter en otter. Met de zwart-witte strepen op de kop is de das niet snel te verwarren met een andere soort.
Lees meer op: https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=31200
Excursie bij Ecologisch bedrijf Overesch: boeren in harmonie met de natuur
Op een mooie, zonnige avond begin juni verzamelde een groep geïnteresseerden zich bij het Biologisch dynamisch landbouwbedrijf Overesch aan de Hondemotsweg in Raalte. Het was voor sommigen even zoeken, ook voor mij dus (bordje met pijl gemist...).
Jan Overesch en zijn vrouw hebben met hun zoon een maatschap. We werden in de skybox voorzien van koffie en thee en hadden een mooi uitzicht op de varkens die zich, waarschijnlijk vanwege de warmte, behoorlijk rustig hielden.
Jan vertelde dat het bedrijf tot 1994 gangbaar produceerde, daarna overstapte op biologisch en nog wat later, in 2008, biologisch dynamisch werd. Het is een gemengd bedrijf met 115 zeugen, 800 vleesvarkens, 25 zoogkoeien en verschillende soorten akkerbouw en groenteteelt. Ze hebben 150 hectare grond in gebruik, waarvan 30 hectare eigen grond en de rest wordt gepacht van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten.
Arbeidsvreugde
De reden voor de overstap van gangbaar naar biologisch was dat het bedrijf voor hen te afhankelijk werd van giftige bestrijdingsmiddelen en genetische manipulatie. Voeg daarbij dat ze het welzijn van mens, dier en milieu hoog in het vaandel hebben en het is een logische stap geweest waar ze tot op de dag van vandaag geen spijt van hebben. De hogere arbeidsvreugde die daarmee gepaard gaat, is een groot goed.
Agrarisch natuurbeheer
Jan Overesch vertelde dat ze samenwerken met natuurorganisaties en veel aan agrarisch natuurbeheer doen en dat onkruidbestrijding gebeurt met eggen en schoffelen. Maar omdat de tijd bij de maatschap Overesch ook niet heeft stilgestaan, gebeurt dat niet meer met de hand of met paard en wagen, maar met geavanceerde, enorme machines, die op alle mogelijke manieren afgesteld kunnen worden.
Schooltuin
Onder het motto: wie de jeugd heeft, heeft de toekomst is er al tien jaar een schooltuin die wordt onderhouden door leerlingen van groep zes. Het is gebleken dat kinderen die actief zijn in een schooltuin thuis meer groente eten.
Ringen 2023
Ook in 2023 werden er weer veel vogels geringd door Han Bouman en Jan Vrijlink, beide gecertificeerd ringer, tevens lid van Vogelwerkgroep N&M de Vechtstreek, waarvan Han coördinator is.
De nestkasten in onze omgeving worden gecontroleerd door steeds dezelfde vrijwilligers van de Vogelwerkgroep. De reden hiervan is dat uilen erg gevoelig zijn voor verstoring in de ei-fase. De eigenaars van de kasten controleren de kasten op hun terrein daarom niet maar laten dit over aan de vaste controleurs. Deze geven het moment waarop er geringd kan worden door aan de ringer.
Opvallend was dat er veel grote nesten waren dit jaar. Aangezien de jongen er ook allemaal goed gevoed uitzagen kunnen we vaststellen dat hun voedselsituatie optimaal is geweest. Omdat het een zachte winter was waren er veel veldmuizen: belangrijk voedsel voor veel uilen- en roofvogelsoorten.
Uiteraard kwamen we ook dit jaar weer voor verrassingen te staan! Zo waren we in Dalfsen om daar een paar bosuilen te ringen. Er zouden 2 uilskuikens zijn die geringd zouden kunnen worden. Helaas bleek het nest leeg……….. Omdat de uilskuikens een week eerder nog veel dons hadden ( er was toen een foto gemaakt van de jongen ) gingen we er voorzichtig vanuit dat het nest onderhevig was gewest aan predatie. Vooral voor de eigenaar van het nest heel zuur, mede omdat hij speciaal voor de ringsessie naar huis was gekomen vanuit zijn vakantiehuisje aan het Lauwersmeer. Een paar dagen later kreeg ik bericht van eigenaar Rob Lengkeek van de kast, dat we het gelukkig toch mis hadden gehad! Een paar dagen later werd Rob namelijk gewekt door een enorm geritsel bij dakpannen en dakgoot. Daarbij ging de sensor van de buitenlamp aan en dus wilde hij weten wat er aan de hand was.
Toen zag hij het: één van de takkelingen zat in een hoekje op zijn balkon!
Hij was uiteraard heel blij en wij met hem toen we dit hoorden. Veertien dagen later zagen zijn echtgenote en hij beide uilskuikens in een grote eik vlakbij hun huis. Ze genieten nu van de bosuilen en hun geluiden in- en rondom hun tuin.
Nog een leuke verrassing hadden we bij De Leiding in Witharen waar Willem Havinga en Feike Hoogland de nestkasten controleren. We hadden al 5 prachtige grote, goed in de veren zittende kerkuilen geringd toen ik de laatste kerkuil uit het “uilentransportzakje” haalde. Wat bleek: deze uil had al een ring en bleek de vader van de prachtige, vliegklare uilen te zijn! Zo leuk want zoiets maak je zelden of nooit mee: een volwassen kerkuil die tegelijk met zijn uilskuikens in het zakje beland. Mieke Bouman heeft het nummer van de ring van deze volwassen kerkuil genoteerd, Han gaat uitzoeken waar deze uil oorspronkelijk is geringd. Wij zijn heel benieuwd.
Verslag: Han Bouman en Ella Roelfs-Rijzebol
Fotografie: Rob Lengkeek
Filmpje kolibrievlinder
Deze kolibrievlinder vloog op het Bungalowpark ‘t Giethmenseveld in Giethmen (Ommen). Hij haalde nectar uit de Vlinderstruik ( Buddleja davidii). De kolibrievlinder is een nachtvlinder, maar wel een die overdag vliegt en actief is. Tot 15 jaar was het een zeldzame verschijning, maar hoewel veel mensen de kolibrievlinder nog nooit zagen is hij tegenwoordig heel gewoon in Nederland.
Rineke Overduin
Top 10 schade veroorzakende dieren in de landbouw
Grauwe ganzen veroorzaakten in 2022 ruim 23 miljoen euro aan landbouwschade. Ook het aantal meldingen over schade door wolven neemt toe. Maar met 235.188 euro aan vergoede schade valt dat in het niet bij de vernietigingskracht van de ganzen.
Grauwe gans (foto: Martien Naarding)
Een verhelderend overzicht van de top 10 van dieren die schade veroorzaken in de landbouw vind je in het artikel op NU.nl op: https://www.nu.nl/binnenland/6270778/ganzen-veroorzaken-miljoenen-aan-landbouwschade-wolven-veel-minder.html
Vleermuismoeders hebben het nu druk
Juli is een drukke tijd voor vleermuismoeders. Veel van de vleermuizen die je nu ’s avonds kunt zien vliegen zijn vrouwtjes die zich haasten om in korte tijd veel insecten te vangen, zodat ze daarna weer snel hun jong kunnen zogen. Als dagdieren zijn wij ons nauwelijks bewust van deze drukke kraam-tijd.
Meer info: Zoogdiervereniging/https://www.zoogdiervereniging.nl/nieuws/2023/drukke-tijd-voor-vleermuismoeders
Hybride zwaan of toch niet ...
Op een zwoele avond in mei wandelde ik met de honden langs de Regge richting het Giethemerbruggetje. Verderop zwom een groepje knobbelzwanen. Terwijl ik naar de groep tuurde meende ik op een afstand te zien dat er 1 zwaan anders uitzag. Dichterbij gekomen werd mijn vermoeden bevestigd: ik zag een halve“knobbel” - “halve”zwarte zwaan……………! Ik heb mezelf maar eens geknepen of ik niet toevallig droomde maar ik bleek klaarwakker. Omdat ik geen goede camera bij me had hoopte ik dat de groep nog even op deze plek zou blijven zwemmen zodat ik tijd had naar huis te gaan om mijn fotocamera te halen want dit wilde ik toch echt even vastleggen. Met mijn mobieltje was geen doen: het bereik was verre van oké.
Snel naar huis gegaan om per direct, gewapend met mijn camera, terug te keren naar de locatie: ik zag de groep eerst niet maar gelukkig zwommen ze verderop in een meander van de Regge zodat ik een paar leuke foto’s kon maken. Ik had ondertussen bedacht dat de vreemde zwaan een hybride exemplaar zou moeten zijn. De “hybride” zwaan werd trouwens mega beschermd door een mannetje-knobbelzwaan uit de groep. Ik kreeg de indruk dat hij haar als zijn partner beschouwde. Niemand mocht dicht bij haar komen: alleen hij.
Thuisgekomen heb ik de zwaan naar meerdere mensen met kennis van zaken gezonden: ik kreeg weldra een mail terug van SOVON en een app van Hans Dijkstra ( terreinbeheerder Landschap Overijssel ) met de juiste informatie: mijn “hybride” zwaan blijkt een bestaande soort te zijn: het is een zwarthalszwaan, d.w.z. een exoot. De zwarthalszwaan is inheems in het zuiden van Zuid-Amerika, De soort lijkt recent iets vaker in Nederland te worden vermeld. Maar toch blijkt het dat velen nooit eerder een zwarthalszwaan in het wild hebben gezien of slechts een keertje, zoals ik nu.
De volgende dag ben ik teruggegaan naar de locatie waar ik de groep zag: ik heb ze tot op heden niet terug gezien en ben oprecht blij dat ik de moeite heb genomen mijn camera nog snel te halen want anders had ik u deze mooie zwaan niet kunnen laten zien.
Wie weet zwemmen er straks hele vreemde zwaantjes door de Regge…
Fotografie en verslag Ella Roelfs-Rijzebol
Pagina 1 van 32