Bosuilen en hoornaars
Bosuilennestkasten activiteiten en hoornaarnest
Zaterdag 4 maart 2023 gingen Gerbrand Groen, Hans, Cees en Yoeri Sybesma samen bosuilenkasten verplaatsen en terughangen. Sommige kasten waren van de boom gevallen, andere waren toe aan vernieuwing en er was zelfs een kast die aan en boom hing welke een kopje kleiner was gemaakt. Daardoor lieten de bosuilen de kast links liggen, want wie wil er nou een nest in een onthoofde boom?
De heren kwamen zodoende ook op Landgoed Eerde bij Caroline Wynaendts-Andre de la Porte. Hier was de bosuilenkast van de boom gevallen. Aangezien deze kast al 10 jaar op dezelfde plek hing en aangezien er nog nooit een bosuil gebruik had gemaakt van deze locatie, besloot Gerbrand de kast te verhangen in de buurt van de vijver. Een schitterende locatie waar veel bosuilen jaloers op kunnen zijn: dus bosuilen, wees gewaarschuwd want wie het eerst komt...........
Foto van de heren bij de boom: genomen door Caroline Wynaendts-Andre de la Porte
In totaal hebben de heren deze dag 8 bosuilennestkasten verhangen of opgehangen. In het Laarbos vonden ze een kast met een groot nest van de hoornaar. Het nest puilde uit het vlieggat. Omdat de koningin weg was, want net als andere soorten wespen is een hoornaar kolonie of nest éénjarig, kon Gerbrand het nest in z’n geheel verwijderen. Een hoornaar nest wordt van fijngekauwd hout gemaakt. De cellen liggen in lagen onder elkaar met de opening naar beneden.
Foto's hoornaarnest genomen door Gerbrand Groen
Gerbrand maakte voor ons nog een paar prachtige foto ’s zodat wij kunnen meegenieten van deze kunstwerken.
Verslag Ella Roelfs-Rijzebol
Lammetjesdag 2023
Zaterdag 25 maart 2023 was het weer feest in- en buiten de schaapskooi op de Lemelerberg: kinderen en hun ouders mochten de lammetjes van heel dichtbij bewonderen, aaien en knuffelen. Natuurlijk was er meer te doen op het terrein zodat de bezoekers zich op allerlei manieren konden vermaken. Vogelwerkgroep Natuur en Milieu de Vechtstreek had een hele emmer vol braak- of uilenballen meegenomen. Uilenballen kun je uitpluizen en dat werd dan ook gedaan door heel veel kinderen.
Kindjes aan het pluizen.
Sommige kinderen konden er zelfs geen genoeg van krijgen. Vaak kregen ze dan een zakje uilenballen mee naar huis om daar verder te pluizen. Dit is heel leerzaam omdat de braakballen complete skeletjes van knaagdieren bevatten. Er stonden ook een aantal opgezette roofvogels en marters op de tafel; deze werden door velen bewonderd en uiteraard probeerden de meeste mensen de dieren te benoemen.
Kraam N&M met Han & Mieke Bouman, Harm Kat en Machteld Oudshoorn.
Waterpeilmetingen Lemelerberg-Archemerberg-Vossenbelt
Al 5 jaar lang verzorgt Gerard van Beesten de waterpeilmetingen op de Lemelerberg, de Achemerberg en de Vossenbelt in opdracht van Landschap Overijssel, om op de hoogte te zijn van het waterpeil op en rondom de berg. Er zijn veel waterpeilpunten tussen de jeneverbesstruiken, stuifzand, waterbronnen, hei en dennen verstopt. Gerard weet ze vlekkeloos te vinden. Hij loopt deze route om de veertien dagen. Veel waterpeilpunten liggen vlak bij elkaar maar sommige liggen echt kilometers verderop dus moet Gerard zich af en toe verplaatsen met de auto omdat het anders een dag- en nacht- taak zou worden en dat is natuurlijk niet de bedoeling.
Bij alle meetpunten zendt Gerard een soort van meetband naar beneden via de peilbuis en zodra deze het wateroppervlak bereikt hoor je een PLOP. Als het niet goed hoorbaar is gebruikt Gerard een ander systeem: eentje met batterijen die een luide pieptoon geeft zodra deze het wateroppervlak heeft bereikt.
Gerard aan het peilen.
Dinsdag 28 februari mag een ik dag meelopen met Gerard. Ik tref het enorm want het weer is fantastisch. Ik moest sowieso laarzen aandoen van Gerard en dat blijkt, ondanks het prachtige weer, geen overbodige luxe. Vanaf het hoogste punt, waar we ook langs moeten, kunnen we kilometers ver kijken en genieten van het uitzicht. Hier zijn laarzen niet nodig.
Omdat de waterpeilpunten zijn geplaatst in stiltegebieden komen we in gebieden waar ik nooit eerder ben geweest. Een mooi en rijk gebied. Genieten van de natuur, dat is hier het juiste woord.
Op de Lemelerberg zijn drie bronnen. Landschap Overijssel houdt de exacte locaties geheim omdat ze uiteraard graag willen dat de natuur op deze plaatsen niet wordt verstoord. De meesten van ons kennen de bron in de buurt van de dikke steen. Ik heb dit altijd een magische plek gevonden, ook toen de rhododendrons en de drie moerascipressen er nog stonden. Het water uit de bronnen is kraakhelder drinkwater. De dieren die leven op en rondom de berg maken dankbaar gebruik van het bronwater.
Nationale Tuinvogeltelling 27, 28 en 29 januari
Op 27, 28 en 29 januari kunt u weer tuinvogels tellen tijdens de Nationale Tuinvogeltelling van Vogelbescherming. Meedoen is simpel. Tel een half uurtje de vogels in de tuin of op het balkon en meld de resultaten op Tuinvogeltelling.nl.
Boomklever
Je hoeft geen volleerd vogelaar te zijn. De webapp Mijntuinvogeltelling.nl is een handige hulp bij het herkennen van de vogels. Via een foto of een vragenlijst helpt de app je de soorten op naam te brengen. Ook kun je met deze app de telling meteen doorgeven tijdens het telweekend.
Meer info:
VERSLAG VAN SPEUREN NAAR SPOREN OP 19 NOVEMBER 2022

- Keutels en holen van de bunzing.
- Wissels, legers en hoefafdrukken van reeën.
- Holletjes van de woelmuis.
- Molshoop en rit van de mol.
- Een enorme hoeveelheid latrines bij elkaar, deels met verse inhoud, van de das.
- Ontelbare heuvels van de gele weidemier.
- Een oud nestje van de dwergmuis.
- Een vossenhol.
- Brandnetelbosjes die staan op plekken waar vroeger vermoedelijk (nat) hooi is blijven liggen.
- Rankende helmbloem, vroeger zeldzaam, nu door overmatig stikstof overal te vinden.
- Lange kaarsrechte greppels die dienden als afscheiding tussen akkers. Dat was in een tijd dat de omliggende gebieden nog woest en ledig waren, veelal moeras. Op Google satelliet zijn deze greppels nog goed te zien.
- Twee plekken waar ooit houtskoolmijten hebben gestaan. Houtskool werd vroeger overal geproduceerd, men had het nodig om fornuis of kachel te laten branden. In sommige armere delen van de wereld gebeurt dat nog steeds.
Wespendieven geringd
Ook dit jaar is het mij weer gelukt om een broedend paartje Wespendieven te vinden op de Lemelerberg .
Om bij het nest te komen moest er geklommen worden door onze ervaren klimmer Wim Kolderwee.
Op 18 juni heeft Wim voor het eerst bij het nest geklommen en met een mooi resultaat: twee grote jongen op het nest.
Zo groot dat ze al geringd konden worden.
De jonge Wespendieven zijn geringd op 25 juni door onze ringers Han Bouman en Jan Vrijlink.
Nadat alle biometrische gegevens waren opgenomen door Annemiek van Baren konden de jongen weer terug op het nest.
De leeftijd van de jongen was op dit moment 35.5 en 33.7 dagen oud en de eerste eileg was 16 mei.
Dit is heel vroeg voor een Wespendief om te broeden.
Ik heb het ook weleens drie weken later gehad.
Op de foto genomen door Wim is te zien dat de jonge wespendieven vakkundig teruggezet zijn.
Gerard van Beesten
Kerkuilen, torenvalken, ooievaar en steenuilen ringen 2022
Opvallend was dat we in 2022 minder kerkuilen konden ringen als het jaar ervoor. Dat was niet alleen zo in onze regio maar in het hele land. We lazen steeds meer berichten over een tegenvallende muizenstand en daardoor een tegenvallend broedseizoen van muizen-etende vogels.
Daarbij is de kerkuil een echte muizenspecialist en minder goed in staat om over te stappen op andere prooien. Veel kerkuilen nestkasten bleven leeg: de verantwoordelijke mensen die deze kasten controleerden waren verbaasd over het feit dat er zoveel nestkasten leeg waren welke normaal jaarlijks bezet zijn. Nu maar hopen dat de kerkuilen de kasten in 2023 weer terugvinden en dat we in 2023 weer heel veel kerkuilen kunnen ringen en bewonderen.
Han Bouman kon in 2022 vijftien jonge torenvalken ringen. Leuk om te weten is dat vrouwelijke volwassen torenvalken gemiddeld 63 gram zwaarder zijn dan volwassen mannetjes. Ook is bekend dat een torenvalk 18 jaar zou kunnen worden en dat sommige torenvalken tijdens de wintermaanden vanuit Nederland naar Marokko vliegen. Verreweg de meeste torenvalken worden trouwens geringd als nestjong.
Wat betreft de ooievaar: er werd in 2022 maar 1 ooievaar geringd door Han. Gerbrand Groen was samen met Han op pad om een paar nestpalen te bezoeken met behulp van een hoogwerker, maar alle ooievaars waren de heren te slim af en allen kozen ze het ‘hazenpad'. Omdat Gerbrand toch ECHT wel een ooievaar wilde ringen heeft hij toch nog een exemplaar kunnen vangen en dat door pure wilskracht. Ik denk dat hij het achtergebleven ooievaartje ernstig heeft toegesproken het nest niet voortijdig te verlaten!
Ondanks het feit dat steenuilen ook andere voedselbronnen benutten behalve muizen, hadden ook zij veel minder broedsels als het jaar ervoor in onze regio. Een muisje minder, daardoor zal de steenuil niet verhongeren. Maar toch hadden wij het fijn gevonden als er meer steenuilenkuikens waren uitgebroed. Volgend jaar vast en zeker beter: we gaan ervoor.
Aantal geringde Kerkuilen in 2022: 42.
Aantal geringde Torenvalken in 2022: 15
Aantal geringde Ooievaars in 2022: 1
Aantal geringde Steenuilen in 2022: 23.
Foto: Gian en Leana Roelfs met twee jongen kerkuilen.
Verslag Han Bouman en Ella Roelfs-Rijzebol
Fotografie: Ella Roelfs-Rijzebol
Ommermars feestelijk geopend
Op zaterdag 17 september is op feestelijke wijze het natuurbeleefgebied Ommermars geopend. Er waren veel Ommenaren aanwezig, waaronder raadsleden. Het was een gezellige drukte.
Bestuurders van Provincie, Gemeente en Waterschap, Stichting Heidehof en Staatsbosbeheer, die de realisering mede mogelijk hebben gemaakt, verrichtten de openingshandeling. Zij trokken een parachute weg die over de vogelkijkhut lag. Na een rondwandeling door het gebied volgde een gezellig samenzijn onder het genot van een hapje en drankje.
foto: Dook van Gils
De bestuurders uitten veel waardering voor dit burgerinitiatief vanwege de brede invulling van het project. Het is een mooi voorbeeld voor vermaatschappelijking van het natuurbeleid, waarbij de betekenis van natuur voor mensen meer centraal staat. Er wordt veel aandacht besteed aan natuur, waterveiligheid, recreatie, sociaal, educatie en voorlichting.
Met de inzet van inwoners en vrijwilligers, de medewerking en financiële bijdragen van Provincie Overijssel, Stichting Heidehof, gemeente Ommen, Leader+, Waterschap Vechtstromen, Staatsbosbeheer, Natuur en Milieu Overijssel en Landschap Overijssel is Ommen een prachtig natuurbelevingsgebied bij de stad rijker, waar het heerlijk is om te ontdekken en te beleven.
Het idee van een burgerinitiatief ontstond in 2014 in onze Vereniging. Met medewerking van Natuur en Milieu Overijssel is toen een scholenproject gestart. Hierin werden de wensen van scholieren over de inrichting van het gebied geïnventariseerd. Aan de Ommenaren werd ook gevraagd wat hun ideeën waren. Dit leidde tot een gedragen “eind inrichtingsplaatje”. Een werkgroep heeft dit verder uitgewerkt. In 2020 werd de Stichting Burgerinitiatief Ommermars opgericht die met veel energie de realisering van het project ter hand heeft genomen. Het resultaat mag er zijn en we kunnen trots zijn op zo’n mooi natuurgebied bij de kern Ommen dat door de inzet van velen tot stand is gekomen.
Buizerds ringen
Dinsdag 7 juni 2022 kon Han Bouman een paar jonge buizerds ringen. Gerard van Beesten had een aantal nesten op grote hoogte gevonden. Klimmer Wim Koldewee moest bij 1 nest maar liefst 30 meter de boom in klimmen voor hij bij het nest was gearriveerd. Een knap staaltje vonden wij, laag bij de grondblijvers, maar we vonden het tevens ook heel goed van Gerard dat hij dit nest had ontdekt!
Net als bij andere soorten worden deze soorten roofvogels geringd om kennis te vergaren over overleving, voortplanting, aantallen en dispersie. Het is een zorgvuldig proces. Degene die het nest heeft ontdekt, houdt het nest in de gaten totdat hij aangeeft bij Han dat de vogels geringd kunnen worden! Dit zijn altijd mensen met een jarenlange ervaring op dit gebied. Zodra de ontdekker Han vraagt te ringen, weet hij al dat de poten zijn uitgegroeid tot een grootte dat er überhaupt geringd kan worden.
De biometrische gegevens werden vastgesteld nadat de betreffende vogels zijn geringd. Daarna worden ze voorzichtig teruggebracht in het nest.
Ook Hans en Cees Sybesma ontdekten een nest jonge buizerds die, in tegenstelling tot het door Gerard gevonden nest, verrassend laag in de boom zat. Het was voor klimmer Youri Sybesma een koud kunstje het nest te bereiken.
Aantal geringde buizerds: 8
Verslag: Han Bouman en Ella Roelfs-Rijzebol
Fotografie: Ella Roelfs-Rijzebol
Cees en Noah met buizerd.
"Vogelkeikhut" Ommermars
Op dinsdag 30 augustus is in alle vroegte de “vogelkeikhut” door de firma Dunnewind geplaatst in de Ommermars. Het is een ontwerp van de Ommer kunstenaar Eric Schutte en verbeeld een ei. Het is gemaakt van cortenstaal met kijkgaten van vogelfiguren. De constructie is gemaakt door de firma PWS uit Almelo.
Het kunstwerk is een echte eye-catcher in het nieuw ingerichte natuurgebied Ommermars.
Bij de officiële opening van de Ommermars op zaterdag 17 september wordt het kunstwerk onthuld.
Foto’s Hein Kuijper
Pagina 3 van 32