Ambassadeurs Ommermars bijgepraat over het project
Eind vorig jaar werd op initiatief van Vereniging Natuur en Milieu de Vechtstreek op een aantal basisscholen gestart met het project Ommermars. Als Ambassadeurs van de Ommermars konden leerlingen van de bovenbouw meedenken over de inrichting van het gebied Ommermars, dat tot nu toe een behoorlijk treurige aanblik biedt. De Vechtstreek vindt, samen met onder andere Natuur en Milieu Overijssel, dat het gebied een meer natuurlijke uitstraling moet krijgen, met voldoende mogelijkheden voor recreatie.
Ooievaars ringen 2016
Tegenwoordig zie je steeds meer Ooievaars in Nederland. Ooievaars zijn trekvogels daarom is het zeker niet de bedoeling dat ze in Nederland overwinteren! Het bijvoeren van Ooievaars gedurende het winterseizoen is dan ook ten zeerste af te raden.
Tegenwoordig maken de meeste Ooievaars gebruik van paalnesten, maar in 2016 ontdekte Gerbrand Groen ook een ooievaarsnest gemaakt op de ouderwetse manier: namelijk in een boom! Ooievaars zijn ontzettend goed in het maken van nesten. Ze slepen allerlei soorten nestmateriaal aan: grote en kleine takken, gras, mos en hooi.
Opmerkelijk is dat Ooievaars niet monogaam zijn maar toch regelmatig het jaar erop weer samen verder gaan; reden is waarschijnlijk de locatie van het nest. Je zou dit ook “nesttrouw” kunnen noemen.
Als ze een paalnest hebben gevonden trekt het mannetje de aandacht van het vrouwtje door middel van baltsgedrag: hij kleppert luid, zodat je het in de wijde omgeving kunt horen. Daarbij heeft hij de snavel achterover in zijn nek en de vleugels gespreid. Als de Ooievaars elkaar mogen gaan ze al snel paren. Er bestaat ook zeker rivaliteit tussen de terugkerende mannen! Soms vechten ze zo ernstig met elkaar om een paalnest of vrouwtje te bemachtigen, dat de dood erop volgt.
Ooievaars leggen gemiddeld 3 tot 5 eieren. Deze worden 33 dagen bebroed. Ze beginnen veelal bij het tweede ei met broeden en daardoor komen de jongen dan ook met tussenperiodes van 1 of 2 dagen uit het ei. Als een jong uit het ei komt weegt hij ruim 60 gram. Het kuiken is dan gedrongen en grijs. Bij voldoende voedselaanbod ontwikkelen de kleintjes zich voorspoedig. Na ongeveer 20 dagen is het gewicht toegenomen tot 1,5 kilo. Ooievaars eten ongeveer 500 gram per dag. Daardoor worden goed gevoede ooievaars per dag zo’n 200 gram zwaarder. Na 2 maanden slaat de jonge ooievaar voor het eerst zijn vleugels uit om binnenkort het nest te verlaten. Voor de oudervogels is dan de hectische periode van het zoeken en brengen van voedsel voorbij, want bij 4 jongen moeten ze minstens 4 kilo aan voedsel per dag voor hun kroost verzamelen. Daarom is het belangrijk voor het ouderpaar, dat er in de directe omgeving van het nest veel voedsel te vinden is.
Vogelwerkgroep van Natuur en Milieu o.l.v. Han Bouman, heeft een aantal nesten waar ze bijna ieder jaar terug komen. Han ringt de vogels vervolgens samen met degene die het nest beheren.
Filmpje: ooievaars ringen
De ooievaars bij de Leemansmolen in Vriezenveen zijn geringd op 29 juni 2016. Het nest is van de Co en Hanneke Wessels.
Bekijk het filmje: https://www.youtube.com/watch?v=16B_0Uzgb8M
Deze foto-film is gemonteerd door Harry Heuven.
Roofvogels, klimmers en tips over terugmeldingen
Veel Buizerds hebben jongen in de maand mei. Reeds vele jaren klimt de zeer ervaren Wim Koldewee (Nestor en vrijwilliger Vogelwerkgroep Natuur en Milieu) van de ene hoge boom in de andere om jonge roofvogels uit het nest te halen zodat ze geringd kunnen worden door Han Bouman. Ook in 2016 kwam Wim diverse keren in actie.
Hier ziet u Wim Koldewee in vol klim-ornaat (foto 1).
Maar uiteraard is ook Wim af en toe verhinderd naar de top te klimmen. Daarom schakelen de mensen rondom het ring gebeuren met enige regelmaat de hulp in van beginners of mensen met ervaring. De zeer ervaren Wouter Thijs Nijhuis is sinds een aantal jaren vaste klimmer bij het ringen van Raven. Dit hebt u reeds kunnen lezen in Meander 2016-2.
Op donderdagavond 26 mei 2016 zou Han Bouman weer Buizerds ringen. Hans en Kees Sybesma, (broers) alle twee vrijwilliger bij Vogelwerkgroep Natuur en Milieu de Vechtstreek, kwamen ze tot de conclusie dat de jonge Buizerds omstreeks 26 mei oud genoeg waren om te ringen. Youri Sybesma had tot die tijd nog geen ervaring opgedaan als klimmer bij Roofvogels, maar wil dit in de toekomst wel graag leren. Hij trachtte het nest te bereiken maar aangezien het een hele lastige boom was en het klimmen voor Youri dus een primeur, heeft hij moeten opgeven.
Youri kon net over de rand van het nest kijken en kreeg dus absoluut geen vat op de jonge Buizerds. Zodra Youri op ooghoogte met de Buizerdjongen was liet een stoere Buizerd jong duidelijk merken dat hij geen bezoek verwachtte.
Bosuilen 2016
De geheimzinnige Bosuil leeft vooral ’s nachts. Zij kunnen prima zien in het donker. Uilen draaien niet met hun oogbollen maar ze zijn in staat hun flexibele hals bijna rond te draaien: vandaar dat ze de hele omgeving heel snel in beeld hebben!
De Bosuil komt voor in Europa en in Azië. Maar de populaties van beide continenten zijn van elkaar gescheiden door onbezet gebied!
De belangrijkste biotoop van de Bosuil zijn loofbossen met vooral oude bomen. De bomen gebruiken ze als uitkijkpost en, als er een gat in zit, om in te broeden. De Bosuil broedt al vroeg: ze beginnen al te broeden in februari. Het kapseizoen mag doorgaan tot 15 maart: dat is heel erg jammer voor diverse soorten vogels. Bosuilen en Raven kunnen hier de dupe van worden, als er geen aandacht aan wordt geschonken door de opdrachtgevers van de diverse natuurgebieden. Gelukkig zijn er ook natuurbeheerders die hier rekening mee houden.
Vogels en prikkeldraad; geen goede combinatie. Hoe kunt u hulp bieden?
Helaas raken er nog veel vogels verstrikt in prikkeldraad. Op de tweede Pinksterdag vonden Machteld en ik nog een klein “restje” Kerkuil! Doodsoorzaak: verstrikt in prikkeldraad gebruikt als afscheiding van een weiland. Helaas wordt er, naar onze mening, volkomen zinloos, regelmatig prikkeldraad gebruikt als afscheiding van een snelweg of als scheiding tussen weilanden. Hierdoor komen jaarlijks ook veel vogels om: veel TE veel.
Bij onze vondst waren er nog een paar grotere veren en een flink stuk huid met veertjes zichtbaar, waaruit we konden opmaken dat deze Kerkuil te veel huid verloren had om een dergelijk incident te overleven. We hebben getracht het restje uil los te rukken, maar helaas zat een klein deel overblijfstel veel te vast en moesten we een pluk laten zitten. Nu maar hopen dat dit geen Kerkuil is met een nest, want die kans is natuurlijk groot.
Mooie Vroege Vogelexcursie met Evert Ruiter
Welgeteld veertien natuurliefhebbers waren vroeg opgestaan om op Hemelvaartsdag met natuurkenner Evert Ruiter door het Arriër Koeland te trekken. Slechts een enkel lid van onze vereniging was daarbij; de anderen kwamen uit bijvoorbeeld Enter, Groningen en Utrecht. Om 6.00 uur vertrok het gezelschap om na een korte wandeling door het bos, waar de vogels goed hun best deden om de deelnemers te plezieren, aan te komen op het ongerepte Arriër Koeland. Ondanks het feit dat de zon scheen, was het fris: de grassprieten waren nog stijf bevroren.
Evert liet de groep luisteren naar onder andere de Winterkoning, verschillende soorten mezen, de Merel, Buizerd, Geelgors, Boompieper, Zwarte specht en ganzen. Ineens vloog een Koekoek luid zingend over. Zou dat dezelfde geweest zijn als vorig jaar met de Vroege Vogelexcursie? Wist hij dat we vandaag weer zouden komen??
Raven 2016
De Raaf is een vroege broedvogel! Daarom is het geen overbodige luxe nesten van de Raaf al in het vroege voorjaar in de gaten te houden. Kenners kunnen aan het gedrag van het ouderpaar zien of het broedvogels zijn of rondzwervende vogels, die nog niet geslachtsrijp zijn.
De Raaf is honkvast . Hij gebruikt jaren achtereen hetzelfde nest en breidt het ook ieder jaar ietsje uit. De Raaf is monogaam en blijft zijn hele leven bij zijn partner. Hij kan tientallen jaren oud worden.
Bij onze Vogelwerkgroep trekken leden, waaronder Gerbrand Groen, er regelmatig op uit om te kijken of er weer Raven broeden en of er nog nieuwe nestlocaties zijn. Als er jongen zijn en deze groot genoeg zijn om te ringen, komt het vaste ringteam in actie, zodat de jongen geringd kunnen worden.
Gemakkelijk is het niet om het juiste tijdstip te bepalen, want de Raaf kiest een hoge boom in een afgelegen gebied. Daarbij plaatst hij het nest ook nog een keer zo hoog mogelijk in de toch al zo hoge boom. Even een kijkje nemen is er dus niet bij! Het is dus puur de observatietechniek van een kenner, waar het op aankomt.
Uiteraard is het noodzakelijk dat er een volleerd klimmer meegaat. Wouter Thijs Nijhuis uit Ommen is zo iemand: hij kent de klimtechniek als geen ander, omdat Wouter Thijs Nijhuis een jonge ondernemer is, die zich vooral richt op groenverzorging. Hij houdt zich voornamelijk bezig met de aanleg en het onderhoud van tuinen, bestrating en boomverzorging. In de boomverzorging is het nogal eens nodig hoog boven de grond werkzaamheden te verrichten in de kroon van een boom. Wouter Thijs klimt dan ook als een aap naar boven. Hij heeft tevens de perfecte klimuitrusting!
Op donderdagavond 21 april 2016 is het zover: het Raventeam vertrekt richting Ravennesten in de omgeving van Ommen. Deze keer vergezelt Evert Ruiter ons, want ook hij heeft een ravennest ontdekt. We rijden eerst naar de ravennesten van Gerbrand: Helaas zijn deze jongen al gevlogen! Wij waren dus net te laat. Daarna rijden we naar het door Evert ontdekte nest in de omgeving van Vilsteren: hier zijn we op tijd, de 3 jonge Raven zijn al zo groot dat het maar even meer zal duren dat ook zij het nest verlaten.
Wildspotter
Afgelopen jaren heeft de provincie Overijssel honderden faunapassages gerealiseerd. Buizen onder de weg door of ecoducten over de weg heen worden elke nacht gebruikt door verschillende dieren, zoals marters, dassen, otters, reeën en vossen. Het doel van deze passages is de verkeersveiligheid voor mens en dier te verhogen en natuurgebieden met elkaar te verbinden.
Faunapassage (o.a. voor otter) Coevorderweg bij Junner Koeland (foto Hein Kuijper)
Om te testen of deze passages ook daadwerkelijk gebruikt worden, worden ze onderzocht met behulp van cameravallen. Dit levert vele prachtige beelden op! Kijk en doe mee op de website www.wildspotter.nl
Krentenbloesem
Maandag, 25 april, 2016
Wie het Krentenboompje (Amelanchier lamarckii) nog niet kent, moet er nu op uit trekken. Vooral in Eerde en het Eerder Achterbroek is het op dit moment een witte zee van bloemen. De krent komt vooral voor langs bosranden op de licht vochtige en zure zandgrond van Overijssel en Drenthe. Maar je treft de krent ook aan in parken, plantsoen en tuinen.
De krent behoort tot het geslacht van ongeveer 25 soorten heesters uit de rozenfamilie. De enige echte soort krent die in Europa voorkomt, is de Amelanchier ovalis. Die tref je alleen aan in gebieden ten zuiden van de Alpen en in de berggebieden van Midden- en Oost-Europa. De soort die in onze streek veel voorkomt is verwilderd en is ingevoerd uit Noord-Amerika.
Krentenbloesem in het Eerder Achterbroek (foto Hein Kuijper)
De krentenbloei begint vóór het uitlopen van het blad rond half april. Dan verschijnen er ijle, roomwitte bloesems, die mooi contrasteren met het rose tot bronskleurig uitlopende blad. De krent bloeit voornamelijk aan de eenjarige scheuten. In juni ontwikkelt zich in de oksel van de bladen alweer de bloemknop voor het volgende jaar. Het pas uitgelopen blad is zacht rose van kleur. De krenten zijn schijnvruchten en zijn opgesloten in een vier- tot tienhokkig klokhuis. De krent is eetbaar en rijk aan vitamine A. In het najaar kleur het blad (goud)geel tot oranje.
Pagina 24 van 33