Tussen Ommen en Witharen ligt nog een klein stukje natte heide, in eigendom van de gemeente Ommen. Het is een restant van wat ooit een uitgestrekt veengebied is geweest ten noorden van Ommen. Heide is een halfnatuurlijk landschap en zal zonder beheer dichtgroeien tot bos. Vroeger werd de heide in stand gehouden door grazende schapen, maaien en plaggen. Door veranderde landbouwmethodes gebeurt dat nu niet meer. Veel heideterreinen zijn nu bos geworden. Het Varsenerveld bleef nog lang heide doordat er tot begin jaren 80 nog een schaapskudde werd gehouden en turf werd gestoken.
Deze zeer tot de verbeelding sprekende vogel broedt en jaagt vaak in menselijke omgeving, maar slechts weinigen krijgen hem wat beter te zien. Veel voorkomende broedplaatsen zijn de voor de Kerkuil speciaal gemaakte nestkasten in boerenschuren of andere bouwwerken, een enkele keer ook holle bomen maar broeden in een kerk, waar ze hun naam aan ontlenen, komt helaas bijna niet meer voor.
Vroeger konden de Kerkuilen via de zogenaamde galmgaten naar binnen. Helaas zijn deze galmgaten in bijna alle kerken dicht gemaakt omdat men veel last had van kraaiachtigen en omdat men angst had voor overlast van vleermuizen want kerkzolders en kerktoren zijn ook heel geschikt als zomerverblijf voor vleermuizen. Het gevolg was dat de Kerkuil elders zijn heil zocht: hij moest noodgedwongen de kerk ontvluchten.
Maar er zijn gelukkig nog uitzonderingen want de Kerkuil is nog steeds welkom in de Rooms-katholieke kerk van Geerdijk in Overijssel.
DEN HAAG - 2 december 2015
Het afschieten van ganzen in en rond de Overijsselse Natura 2000-gebieden is vanaf vandaag verboden. Dit blijkt uit een uitspraak van de Raad van State in de rechtszaak van Vogelbescherming tegen Gedeputeerde Staten van Overijssel. Met het afschieten van ganzen het hele jaar door wil de provincie schade aan agrarische percelen voorkomen.
De wildbeheereenheden en jachtaktehouders mochten van de provincie gebruik maken van een ontheffing van de Flora- en Faunawet om te schieten op grauwe ganzen, brandganzen en kolganzen in en rond beschermde natuurgebieden.
Andere vogels
De Raad van State constateert dat de ganzenjacht belangrijke negatieve effecten kan hebben op andere beschermde vogels zoals de wilde zwaan, watersnip en kraanvogel. In zo’n geval mag er alleen gejaagd worden met een natuurbeschermingswetvergunning. Die is er niet waardoor de ganzenjacht illegaal was. De provincie heeft tot dusver altijd volgehouden dat een Nbw-vergunning niet nodig is zolang jagers een beetje uit de buurt blijven van andere kwetsbare vogels. Inmiddels zijn duizenden ganzen afgeschoten. Vogelbescherming eiste voor de Raad van State dat de provincie handhavend zou gaan optreden tegen de wildbeheereenheden en jachtaktehouders omdat ze de Natuurbeschermingswet overtreden. De Raad van State heeft Vogelbescherming gelijk gegeven.
(Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland op dinsdag 26 mei 2015.)
Natuurorganisaties in heel Europa roepen het publiek op een duidelijk signaal te geven aan de Europese Commissie om de regels voor natuurbescherming in stand te houden. Er zijn sterke aanwijzingen dat de Europese Commissie deze regels wil afbreken. Daardoor dreigt de natuurwinst van de afgelopen decennia verloren te gaan. De natuurorganisaties vragen nu de hulp van het publiek om de Commissie te laten weten dat de natuur die nog over is in Europa moet worden beschermd. In Nederland kan iedereen zijn stem laten horen via www.stemvoornatuur.nl en de sites van Vogelbescherming Nederland, het Wereld Natuur Fonds (WNF) en Natuurmonumenten.
Onderstaand artikel is geschreven door ons lid Harry Woertink en heeft gestaan in de Stentor op maandag 25 augustus 2008
De Gouden Lepelaar is dit jaar uitgereikt aan Han Bouman uit Beerzerveld.
Deze hoge onderscheiding wordt jaarlijks toegekend door Vogelbescherming Nederland aan iemand die zich met bijzondere verdiensten heeft ingezet voor de vogels. De uitreiking van de Gouden Lepelaar vond zaterdag plaats tijdens het Vogelfestival in de Oostvaardersplassen bij Lelystad.
De bescherming van vogels in Nederland drijft voor een belangrijk deel op de inzet van duizenden vrijwilligers. Een van die vrijwilligers is Han Bouman (70).
"Een enorme verrassing maar ook een heel mooie waardering voor het vogelbeschermingswerk", zegt Bouman, die ook zijn vrouw Mieke in de prijs betrekt. Bouman is voorzitter van de vogelwerkgroep van de Vereniging voor natuur en milieu De Vechtstreek in Ommen. Hij ringt en telt al meer dan vijftig jaar vogels voor onder andere Sovon en WRN. Ook is Bouman actief met een asiel aan huis waar hij gewonde vogels met kennis en geduld weer op de been krijgt.
Zijn tomeloze energie en inzet voor vogelonderzoek en bescherming van vogels in het Vechtdal was aanleiding om Bouman de Gouden Lepelaar uit te reiken. Zelf was Bouman niet op de hoogte en hij werd met een smoes naar Lelystad gelokt.
"Samen zetten we ons in voor de bescherming van vogels. We zitten geen dag zonder werk in het belang van de vogels. Een virus dat me van jongsafaan is meegegeven. Als kind woonde ik niet ver van de kust en ging al de duinen in. De belangstelling voor alles wat er leeft en bloeit is gebleven", aldus de vogel- en natuurliefhebber uit Beerzerveld.
"Gekscherend heb ik bij de uitreiking opgemerkt dat ik er dan nu ook wel mee stoppen kan, maar dat werd me niet in dank afgenomen. Dat is ook niet de bedoeling daar is het werk te mooi voor."
De oud-leraar handvaardigheid coördineert tal van activiteiten binnen de vogelwerkgroep.
Om tijdens het broedseizoen altijd klaar te staan worden zelfs vakanties opzij gezet. Bouman helpt ook bij het ophangen van neskasten en regelt klimmers bij roofvogelnesten. Hij heeft zelfs een videocamera geschikt gemaakt om de roofvogelhorsten te kunnen onderzoeken.
Bij Ommen ligt een eeuwenoud stukje natte heide, een restant van een eens onmetelijk veengebied. Het dreigde dicht te groeien tot bos. Op initiatief van Henk Ruiter is het aan de vergetelheid ontrukt en wordt het nu door een vrijwilligersgroep beheerd. Daardoor is de oorspronkelijke kenmerkende soortenrijkdom bijna volledig teruggekeerd.
Situatie 1933 Situatie 2004
Natuurherstelplan Tracé vierbaans snelweg
Enkele gegevens op een rijtje.
Tot in de 30er jaren nog duizenden hectare ‘woeste grond’ ten noorden van Ommen
In de periode -1935 tot nu- is nagenoeg alles ontgonnen.
Natte heide levert na ontginning goede landbouwgrond op.
Resterende deel is ongeveer 0,01% van de situatie 75 jaar geleden.
Natte heide is inmiddels een internationaal bedreigd landschapstype.
Situatie eind jaren '90
Tot medio 80er jaren werd het door schapen begraasd. Toen dat stopte verruigde het terrein door:
1. Gebrek aan beheer.
2. Verdroging. (verdieping/verbreding Onderhaarse waterleiding)
3. Stikstof depositie.
Sinds 1998 is het beheer opgepakt door een vrijwilligersgroep.
Een combinatie van grazen,maaien en plaggen levert een prima resultaat.
In de periode 1998-2007 hebben er 4 x door de overheid gesubsidieerde grootschalige beheersingrepen plaatsgevonden in het kader van het --Overlevingsplan Bos en natuur--. Er is dus inmiddels al veel geld in het gebied geïnvesteerd voor de natuur.
Er is regelmatig overleg met ecologen over juistheid beheer.
Er komt nu een groot aantal Rode lijst-en Europese habitatrichtlijn soorten voor. (Zie bijlage)
De Provincie erkent dit gebied als zeer waardevol en heeft het opgenomen in de Robuuste verbindingszone/ecologische hoofdstructuur.
Momenteel wordt een natuurherstelplan ontwikkeld in samenwerking met oa. waterschap Groot Salland die hier goede kansen ziet voor het vasthouden van gebiedseigen water.
Door uitbreiding ontstaat een aaneengesloten natuurgebied met een hoge belevingswaarde en bijzonder kansrijk om uit te groeien tot kwalitatief hoogwaardige natuur door aanwezigheid van een rijke bronpopulatie.
In 2006 is het Varsenerveld in het NCRV -televisieprogramma “De verkiezing van de mooiste plek van Nederland” tot mooiste plek van Overijssel verkozen en het heeft de 2e plaats behaald in de landelijke finale. Een plek om te koesteren.
Situatie nu
Wanneer er voor dit tracé van de snelweg wordt gekozen zal dit het Varsenerveld isoleren en onherstelbaar beschadigen. Compensatie van dit type natuur is onmogelijk.
Er komen in het gebied 17 Europese habitatrichtlijnsoorten voor.
Rode lijstsoorten Varsenerveld 2007
(vetgedrukt = Europese Habitatrichtlijn)
Moeraswolfsklauw (lycopodiella inundata)
Bruine snavelbies (Rhynchospora fusca)
Witte snavelbies (Rhynchospora alba)
Veenbies (Trichophorum cespitosum)
Stijve ogentroost (Euprasia stricta)
Hondsviooltje (viola canina)
valkruid (arnica montana)
Heidekartelblad (Pedicularis sylvatica)
Moeraskartelblad (Pedicularis palustris)
Welriekende nachtorchis (platanthera bifolia)
Gewone vleugeltjesbloem (polygala vulgaris)
Liggende vleugeltjesbloem (polygala serpyllifolia)
Sierlijke vetmuur (sagina nodosa)
Blauwe knoop (Succisa pratensis)
klokjesgentiaan (gentiana pneumonanthe)
Vlottende bies (eleogiton Fluitans)
witte waterranonkel (ranunculus ololeucos)
Wateraardbei (potentilla palustris)
Moerassmele (deschampsia setacea)
Addertong (ophioglossum viride)
echte guldenroede (Solidago virgaurea)
bleekgele drooglboem (gnaphalium luteo-album)
Ronde zonnedauw (Drosea intermedia)
Kleine zonnedauw (Drosera rotundifolia)
Stijve moerasweegbree (Echinodurus ranunculoides)
Lavendelheide (andromeda polifolia)
Kleine veenbes (Oxycoccus palustris)
Kleine valeriaan (valeriana dioica)
Vetblad (pinguicula vulgaris)
kussentjesveenmos (Sphagnum Compactum)
klein warkruid (Cuscuta epithymum)
Dwergvlas (Radiola linoides)
Canadees hertshooi (Hypericum canadense)
Moerashertshooi (Hypericum elodes)
Pilvaren (Pilularia globulifera)
Waterspitsmuis
Das
Boomleeuwerik
Boompieper
Geelgors
Dodaars
Geoorde fuut
Matkop
Wintertaling
Kneu
Zwarte specht
Levendbarende hagedis
Heikikker
Bruine kikker
Meerkikker
Poelkikker
Bastaardkikker
Kleine watersalamander
Ruige aardtong
Heideknotszwam
Zwartwordende wasplaat
Gele knotszwam
Verblekende knotszwam
Vuurzwammetje
Veenmosvuurzwammetje (Hygrocybe coccineocrenata)
Sneeuwzwammetje
Zwartsneesatijnzwam (Entoloma serrulatum)
Glassnijder
Bandheidelibel
Tengere pantserjuffer
Vroege glazenmaker
Venwitsnuitlibel
Noordse winterjuffer
Bruine winterjuffer
Koraaljuffer
Plasrombout
Groentje
Bruine vuurvlinder
Zilveren maan.
Moerassprinkhaan
Grote modderkruiper
Rendiermos
Bezoek statenleden en raadsleden Varsenerveld
In het kader van het werkbezoek op 4 maart 2009 van staten- en raadsleden ter voorbereiding op besluitvorming over de N340 is ook het Varsenerveld bezocht.
Klik hier voor onze brochure.
U kunt contact met ons opnemen via het contactformulier of het aanmeldingsformulier voor nieuwe leden.