Dit schreef Ruud Sterk, dierenarts in ruste, over 'EHBO-adviezen voor gewonde vogels'.
Hij staat bekend als een zeer ervaren vogeldeskundige met operaties en behandelingen van legio wilde vogels. Zijn verhaal over shock, stress en gewonde vogels is zeer de moeite waard.
Shock is een toestand waarbij onvoldoende bloed circuleert, waardoor vitale orgaanfuncties eveneens verstoord raken (hersenen, nieren, hart). Duurt de shocktoestand te lang of wordt er niet snel ingegrepen, dan volgt mogelijk de dood of anders treden er onherstelbare beschadigingen op aan die organen.
Shock kan ontstaan door vele oorzaken: acuut grootschalig bloedverlies (in- of uitwendige bloedingen), maar bijv. ook door extreme pijn of stress (in het laatste geval trekt het bloed zich massaal terug uit de bloedvaten naar milt en lever, waardoor eenzelfde effect optreedt).
Vooral bij grotere vogelsoorten is dood door stress een bekend fenomeen, waarmee iedere dierenarts met verstand van zaken rekening moet houden. Alleen al het geven van een injectie aan bijv. een papegaai kan als resultaat opleveren dat die dood in je handen blijft! Kleine vogels zijn hiervoor duidelijk minder gevoelig, maar het kan toch zomaar gebeuren.
Bij raamslachtoffers moet dan ook zo min mogelijk stress worden veroorzaakt. Het allereerste wat je moet doen is NIETS! Doe zo'n versuft of zelfs bewusteloos diertje alleen maar in een grote afgesloten kartonnen doos (er is dan zuurstof genoeg) en zet hem in het donker. De meeste komen na enkele uren weer bij hun positieven: dan NOG NIETS doen om stress (dus shock en alsnog sterfte) te voorkomen. Pas na zo'n 12 uur kan de vogel redelijk veilig onderzocht worden op traumata (gebroken vleugel o.d.).
• Is de vogel verder niet gewond dan kun je hem veilig weer vrijlaten of verzorgen als er nog verschijnselen zijn van hersenbeschadiging. Als de vogel na een week nog steeds niet kan vliegen vanwege hersenbeschadiging, rest niets anders dan een vredig einde...
Het geven van water in de bek heeft geen enkele zin: het heft een eventuele shock niet op en verhoogt alleen maar de stress met alle risico's van dien. Ook bestaat er nog het gevaar dat het water in de longen terecht komt, waardoor de ademhaling en dus zuurstofvoorziening in gevaar komt.
Conclusie: RUST en DONKER en eerst AFWACHTEN.