Onderweg naar de Steile Oever, ’s morgens om 5.45 uur, slaan de dampen van de Vecht: dat is dauwtrappen op z’n best. Ik ben onderweg voor de excursie gegeven door Henk Ruiter die wat gaat vertellen over de vogels in het gebied ter plekke. Met een opkomst van 20 mensen is de groep net niet te groot om goed te kunnen horen wat hij allemaal te vertellen heeft. En dat is veel!

Hoe de piepers allemaal op elkaar lijken, maar dat de boompieper, die zich hoog in de boom laat zien, zich hierdoor gemakkelijk kan onderscheiden van zijn soortgenoten oa de duinpieper, roodkeelpieper, waterpieper, graspieper. Hij weet te vertellen dat Hans Dorresteijn uit wanhoop over alle piepers de bladzijde over hen uit zijn vogelboek scheurde.
boompieper dauwtrappen 2023
Al vertellend hierover zien we hoe de boompieper een mooie hemelvaart ten toon spreidt: hoe toepasselijk op deze dag.

Hij vertelt hoe de houtduif met “mien opoe is dood” meer zingt dan de Turkse tortel, die niet verder komt dan: “mien opoe” . We horen hoe het kleine winterkoninkje met z’n grote bek (snavel) een enorm geluid kan voortbrengen.

En zo gaat dat de hele tocht maar door. Het territoriale gezang van de roodborst. Het melodieuze gezang van de fitis.
fitis dauwtrappen 2023

We horen en zien een gekraagde roodstaart op de antenne van de brandtoren om zo zijn bereik te vergroten.

We zien een appelvink op de tak met zijn onvergetelijke gezang (een simpele “twiet”).

appelvink dauwtrappen 2023

We horen een tjiftjaf zijn eigen naam roepen net als de koekoek. Een grote bonte specht die roffelt in de boom verderop, maar die doet dit soms ook op een verkeersbord als klankkast.

De kennis van Henk is verbluffend. Zo weet hij ook de officiële namen, hen gegeven door Linnaeus. Bijvoorbeeld van de dodaars die tachybaptus heet, wat betekent: steeds maar duikend. En zo kun je met deze ezelsbruggetjes alles prima onthouden.

En dat alles wordt verteld op een humoristische wijze, vol anekdotes die Henk eigen is. Wij krijgen informatie, niet alleen over de vogels, maar zijdelings erbij over de natuur: het stenen paadje over de hei die vanuit de ijstijd de stenen hier naartoe verplaatst heeft. Het veenmos bij de Besthmenerven die als een spons het water vasthoudt, wat Henk demonstreert door het leeg te knijpen.
Besthmenerven dauwtrappen 2023

De adders ter plekke, de dode bomen met schimmels en zwammen.

We horen iets over de historie van het bostheater (bijgestaan door Ria Kroon, die er een boek over heeft geschreven) en over Kamp Erika. Maar de hoofdmoot blijven de vogels, want daar gaat deze excursie over.

Wanneer we het rondje gemaakt hebben trakteert Henk ons als “kadootje” op het bestaan van een app genaamd Merlin. Deze is gratis te downloaden en die laat op verbluffende wijze zien welke vogels er op dat moment allemaal te horen zijn. Nog een leermoment voor mij, want ik gebruik de app al langere tijd, maar nooit hiervoor.

Na twee uurtjes wandelen en vooral luisteren kunnen we om acht uur terug naar huis om de dag te laten beginnen.

NB de foto’s zijn niet ter plekke gemaakt. Deze zijn te vinden op www.henk-jan-bezemer.nl

Henk-Jan Bezemer.