Dauwtrappen 2022: Vroegevogelexcursie
6.00 uur Hemelvaartsdag 2022; Parkeerplaats bij de Steile Oever.
Zo'n 20 mensen verzamelen zich om met Henk Ruiter het bos in te gaan om vogels te zien en te horen. Henk gaf meteen aan: "Vogels kijk je met je oren". Dat is ook wel gebleken. We hoorden 25 verschillende vogels, maar we zagen er een stuk minder.
"Eén en al oor!"
We hoorden een Boompieper zingen, we zagen hem zitten in het topje van een jeneverbesstruik. We hebben lang staan wachten of hij zijn bijzondere vlucht ook aan ons wilde laten zien....nee helaas.
Voor velen was de zang van Merel, Lijster, Tjiftjaf, Roodborst wel bekend.
Minder bekend waren : Fluiter en Roodborsttapuit. Prachtig om deze vogeltjes te horen en ook te zien!!
De wandeling ging over de Besthmenerberg en langs Besthmenerven. Hier zagen we Wilde eenden, Kuifeenden en Dodaars.
Niet alleen de vogels kregen onze aandacht, ook de muggen. Boswachter Nico verkondigde (met een knipoog): "Als je een echte vogelliefhebber bent, moet je je vrijwillig laten prikken door de muggen.....Muggevrouwtjes hebben bloed nodig voor hun nageslacht. Als wij ons laten prikken, komen er meer muggen en dat is goed voor de vogels." Tja...of onze liefde zo groot is???
We kunnen terugzien op een prachtige wandeling waarbij we volop konden genieten van de vogels en van de kennis van Henk Ruiter!!
Verslag en fotografie: Dinie Altena.
Gaaien
Vaartocht met Arend spijker op de Wieden
En daar stonden we dan, 10 dagen na de lezing, met trillende benen op het trilveen! Dat was een aparte ervaring: lopen over water, midden in de jungle van De Wieden! Eén ding is zeker: zonder waterdichte schoenen hield je geen droge voeten. De flora op het trilveen was fantastisch! We vonden er veel moeraskartelblad, echte koekoeksbloemen, dotterbloemen en tot onze grote vreugde ook nog een paar moerasviooltjes. Een moerasviooltje treffen we namelijk zelden aan. De soort komt van nature voor in heel Europa op natte, matig voedselarme gronden in moerasbossen en veenmosrietlanden. Het moerasviooltje is een waardplant voor de dagvlinder zilveren maan. De zilveren maan komt nog niet voor in NP De Wieden maar al wel op NP De Weerribben. Op een later tijdstip zagen we nog een Bosuil langs vliegen.
Arend gaf ook tijdens de vaartocht uitgebreid informatie over het gebied en uiteraard kwamen we langs het monument waar eens het verdronken dorpje Beulake tijdens de stormvloeden in 1775 onder de golven was verdwenen. Het monument heeft eigenlijk de vorm van een kerk, want in Beulake was ooit een kerk gevestigd.
Foto monument
De tandraden in de klok duiden op samenwerking. Dat ze de klok hebben vastgemaakt zodat hij niet kan luiden lijkt me logisch want zoveel herrie wil je niet horen in een natuurgebied.
We zagen tijdens onze vaartocht regelmatig reetjes en de snor was, vooral later op de avond, duidelijk aanwezig. Helaas waren de vlotjes waar de Zwarte stern zou moeten gaan broeden, nog leeg.
Foto vlotjes
Raven ringen 2022
Ook in 2022 konden we de Raven van Junne ringen. Deze raven komen er tot nu toe steeds terug. Donderdag 14 april was het zover. De jongen zijn dan al geen kleine raven meer wat betreft de grootte, maar wel wat betreft hun leeftijd. Het waren ondertussen al flinke vogels, die bijna op het punt stonden uit te vliegen, dus waren we blij dat Wouter Thijs Nijhuis, hovenier Nijhuis Groentechniek, tevens onze vaste “ravennest”klimmer, ze allemaal probleemloos naar beneden kon brengen. Vóór Wouter Thijs ze uit het nest haalde fotografeerde hij snel het nest met de raven in de top van de boom. Het is een prachtige foto geworden welke ik dan ook met veel plezier, met toestemming van Wouter Thijs, in dit artikel mag plaatsen.
Foto: Nest Raven door Wouter Thijs Nijhuis
Ook dit jaar deden we weer mee aan een landelijk project, uitgaande van de Ravenwerkgroep, betreffende een studie verwantschapsanalyse en het bepalen van het geslacht van raven welke wordt uitgevoerd door de Hoge school te Utrecht. Behalve het bepalen en noteren van de diverse biometrische gegevens verzamelen we elk jaar DNA materiaal van de jonge raven. Dit doen we door piepkleine nekveertjes te verzamelen met behulp van een pincet. Het spreekt voor zich dat er tijdens het afnemen van de DNA handschoenen gedragen moeten worden om ons DNA niet te vermengen met DNA van de raven. De veren worden op een later tijdstip onderzocht door de studiegroep van de universiteit te Utrecht.
Foto Raaf
Een nieuw nest welke we konden ringen werd ontdekt door Willem Havinga. Locatie: Witharen. Ook hier konden we een paar prachtige, gezonde jonge raven ringen, meten en DNA afnemen. Omdat de Raven nog niet zo lang terug zijn in Nederland kunnen we nog heel veel leren over de soort. We zijn dan ook blij dat wij op deze manier kunnen bijdragen aan een studie project met betrekking tot de Raven.
Aantal geringde raven 2022: 6
Verslag: Han Bouman en Ella Roelfs Rijzebol
Fotografie: Wouter Thijs Nijhuis, Machteld Oudshoorn en Ella Roelfs-Rijzebol
Steenuilen woningnood
Omdat er meerdere vogelwerkgroepleden zonder steenuilennestkasten zaten moest Gerbrand Groen aan de slag met het zoeken naar oplossingen. Dus begon Gerbrand met het op maat zagen van de diverse planken voor de nieuwe woningen van de steenuil, want dat komt echt heel precies. Daarna heeft hij de plankjes naar het ATC ( Arbeids Trainings Centrum ) gebracht, zodat de leerlingen de kasten in elkaar konden timmeren.
De reden waarom er nieuwe steenuilnestkasten bij moesten komen zijn divers. Nestkasten die al jaren worden gebruikt zijn af en toe aan vervanging toe en er komen weer nieuwe mensen in de omgeving wonen die heel graag een steenuilennestkast bij hun huis willen. Daarbij zijn de nestkasten zo geliefd dat ze soms worden meegenomen door de bewoner van het pand als deze gaat verhuizen……………..
Alle werkgroepleden zaten er in dit geval om verlegen en dus heeft Gerband er 11 bij laten maken. Voorlopig kunnen de werkgroepleden weer even vooruit en de steenuilen op zoek naar een nieuw huis.
Uiteraard moeten de woningen er gelikt uitzien! Dus kwam Fred van der Lans alle nestkasten verven zodat ze er mooi uitzien en bestand zijn tegen weer en wind.
Fred van der Lans in actie.
Verslag Ella Roelfs-Rijzebol
Fotografie: Gerbrand Groen
85 jaar waarvan 65 jaar actief ringer
Woensdagavond 30 maart verraste Willem Havinga Han Bouman door plotseling het woord over te nemen van Han. Han keek raar op dat hij plotseling werd geïnterrumpeerd, maar Willem ging onverstoord door met zijn verhaal, welke een ode aan Han bleek te zijn. Onze coördinator werd totaal verrast door de toespraak van Willem, die ontzettend zijn best had gedaan om achter allerlei feiten en wetenswaardigheden te komen. De loftuitingen betroffen het heuglijke en bijna onvoorstelbare feit dat hij nu al 85 jaar oud is en, let op, maar liefst 65 jaar vogels ringt.
Willem had hele bijzondere informatie gekregen van het Vogeltrekstation, informatie welke Han zelf tot nu toe nog niet ter ore was gekomen.
Han heeft tijdens zijn leven tenminste 25.590 vogels geringd. Het zijn er naar alle waarschijnlijkheid zelfs nog meer want de kleinste ringmaten zijn nog niet allemaal ingevoerd. Daarbij is hij gestart met ringen toen het woord digitalisering nog niet voorkwam in het woordenboek. In totaal zijn er 5653 terugmeldingen van door Han geringde vogels, waarvan 269 in het buitenland. Daarnaast nog 32 in het buitenland geringd en door hem terug gevangen in Nederland.
Row Labels |
Count of Ringnummer |
|
MA |
3 |
Marokko |
BL |
37 |
België |
DE |
85 |
Duitsland |
DK |
2 |
Denemarken |
EE |
1 |
Estland |
ER |
1 |
Ierland |
ES |
89 |
Spanje |
FR |
58 |
Frankrijk |
GB |
16 |
Groot-Brittannië |
LT |
2 |
Litouwen |
NO |
2 |
Noorwegen |
PL |
1 |
Polen |
PO |
1 |
Portugal |
SF |
2 |
Finland |
SV |
1 |
Zweden |
Totaal |
301 |
JAARLIJKSE SCHOONMAAKBEURT VAN DE KERKUILKASTEN
De kerkuilkasten rondom Lemele en Lemelerveld zijn weer schoongemaakt. Dat moet elk jaar weer gebeuren voordat het nieuwe broedseizoen begint. Doe je dat niet dan komen de kasten vol te liggen met braakballen. En dan is er geen ruimte meer om eieren te leggen en uit te broeden.
Voordat de ladder tegen de kast wordt gezet, wordt de vliegopening dichtgezet (zie foto).
Het wil nog wel eens gebeuren dat je een paartje kerkuilen treft in de kast.
Bij de familie Bloten aan de Zonnebloemweg zat een paartje kerkuilen uit te rusten. Ze konden niet ontsnappen omdat de vliegopening was dichtgezet.
Een mooie gelegenheid om de uilen uit de kast te pakken en te controleren of ze geringd waren. Helaas waren deze niet geringd. De kast is schoongemaakt en de uilen zijn weer teruggezet. De vliegopening weer vrij gemaakt en ze bleven mooi in de kast zitten.
De opbrengst uit de kast waren twee emmers vol met braakballen. Die gaan altijd naar het natuurmuseum de Holterberg. Daar hebben ze kindermiddagen ‘uilenballen pluizen’.
Gerard van Beesten
Korte weergave broedvogelresultaten Junner koeland e.o. 2021
In opdracht van het Staatsbosbeheer zijn in het voorjaar van 2021 de broedvogels in het Vechtdal, “tussen Ommen en Stegeren”, geïnventariseerd. De inventarisatie is uitgevoerd door de vrijwilligers Henk Hupkes en Jos Scholten.
Het gebied ligt ten noorden van de Vecht, globaal tussen de Ommen-brug en de Junner-stuw. Centraal in dit gebied ligt het bekende Junner Koeland. Het is een zeer gevarieerd stroomdallandschap met bloemrijke schraalgraslanden, oude vechtarmen, naaldbos en struweel, steilranden en singels. Het betreffende gebied is 338 ha groot, waarvan 26 ha tussen- of aanliggend particulier eigendom.
Henk Hupkes maakte een korte weergave van het inventarisatierapport.
Natuurcursus 2021 verslag
Om hun natuurkennis bij te spijkeren deden er 22 enthousiaste leden van N&M de Vechtstreek mee aan de Natuurcursus gegeven in het najaar van 2021. De theorielessen werden verzorgd door Hein Kuijper, Arend Spijker, Evert Ruiter en Joop Verburg. Alle lessen waren fantastisch voorbereid: duidelijke, beeldende verhalen en veel interactie met de cursisten was het gevolg. Gelukkig konden de lessen allemaal doorgaan ondanks de Corona: Machteld en ik waren wel verplicht vóór alle lessen de Corona QR codes te controleren.
Zaal bij de Kern
De afsluitende natuurexcursie vond plaats op zaterdag 6 november onder leiding van Hein Kuijper en Arend Spijker. Het was een frisse dag maar Arend had een mooie wandeling bedacht door het prachtige Junner Koeland, een uniek natuurgebied van zo'n 100 hectare in het prachtige Vechtdal. Arend probeerde in de door Arend reeds “voorgelopen” route, alle sporen en bijzonderheden terug te vinden zodat hij deze kon tonen aan de cursisten. Ondertussen speurde ook Machteld her en der naar iets “leuks en leerzaams”. Zij had weldra een poepje van een marter gevonden en pootafdruk van een ree.
Uiteraard had Arend eerst toestemming gevraagd aan de terreinbeheerder of hij de cursisten mee mocht nemen buiten de looppaden. Gelukkig kreeg hij toestemming en zodoende konden Hein en Arend veel bijzonderheden tonen, waardoor de excursie nog interessanter werd. We vonden ook een prachtige heksenkring van gevlekte roestzwammen.
Heksenkring Gevlekte roestzwammen
WILDE ZAAI AAN DE VECHTKADE
Vroeg Wimke Schipper laatst een groepje enthousiaste vrijwilligers om op die laatste dag van november wat lichte werkzaamheden op de Vechtkade te verrichten. Lichte werkzaamheden? Maar dat bleek toch wat intensiever dan wat losharken van de verruigde taluds aan de Vechtkade. De bedoeling van deze werkdag is om met zo’n 15 vrijwilligers, de meeste afkomstig van de appartementen aan de Vechtkade, een open zaaibed voor onder andere ónze Vechtanjer (officiële naam is steenanjer) te maken. Door de plantenconcurrentie van het bestaande groen uit te schakelen, geef je het zaai- en pootgoed een grotere kans tot groei en ontwikkeling. Door later op de ingezaaide percelen een extensief maaibeheer toe te passen, raakt de bodem verschraald, wat niet alleen de bloemenweide ten goede komt, maar waardoor ook de maaifrequentie afneemt. Hierdoor ontstaat een waardevolle ecologische structuur en wordt tegelijkertijd een kostenbesparing in het beheer gerealiseerd.
Met harken worden de zoden open getrokken, spaden komen erbij en kruiwagens rijden af en aan. Veel biomassa wordt geruimd en op hopen gebracht. En let wel; het is een puur fysieke gebeurtenis. Een voorzichtig voorstel om het werk met een frees of een verticuteermachientje te doen wordt beschouwd als vloeken in de kerk. De gemeente zal het harksel afvoeren.
Het najaar is het beste seizoen om inheemse wilde plantenzaden te zaaien en vaste planten te planten. Adviseurs Arjan en Marieke van ‘NLBloeit.nl’ (Voor flora, fauna en mensen) doen dit in opdracht van gemeenten, vaak gekoppeld aan een buurtinitiatief, maar ook in opdracht van particulieren die inheemse wilde planten omarmen. Zo ook in Ommen, waar de Vereniging Van Eigenaren van de Vechtkade tijdens een informatieavond wordt ingelicht over de plannen die er bestaan om dat kale stuk straatgras, ereprijs, klaver en weegbree weer de uitstraling van weleer terug te geven. Met geel walstro, steenanjer, grasklokje, tijm, sint janskruid, blauwe knoop, duifkruid en nog meer oorspronkelijke wilde stroomdalflora.
Overijsselse vrijwilligersprijs 2021 voor onze vereniging
Afgelopen vrijdag 3 december, was het Nationale Vrijwilligersdag in Ommen. Als vertegenwoordigers van alle vrijwilligers binnen onze vereniging, werden Hein Kuijper en Arend Spijker verrast met de ‘groene’ vrijwilligersprijs, die werd uitgereikt in de gemeente Ommen.
De prijs werd overhandigd door het provinciale statenlid Luuk Folkerts (provincie Overijssel) en Leander Broere (Natuur en Milieu Overijssel).
Er werden mooie woorden gesproken over onze brede, groene activiteiten, ook werd met waardering het prachtige ‘groene’ project, de Ommermars genoemd. Ondanks dat dit project een burgerinitiatief is, die min of meer los staat van onze vereniging, is het wel geïnitieerd en gestimuleerd door veel vrijwilligers van de vereniging Natuur & Milieu de Vechtstreek.
Onze vereniging werd ook geprezen door haar gevarieerde aanbod (voor jong en oud), die gericht is op bescherming van natuur, landschap en milieu in het algemeen. Maar die zich ook bezig houdt met inventarisatie van planten, insecten en vlinders, vogels en zoogdieren.
Een oorkonde, cadeaubonnen en een prachtige appelboom mochten we in ontvangst nemen. De (Ster)appelboom staat symbool voor: ‘de groene vrijwilligers die de sterren zijn van onze samenleving’. De appelboom zal een mooi plekje krijgen in de Ommermars.
Als vereniging voor Natuur & Milieu de Vechtstreek zijn we erg blij met de mooie waardering voor onze vrijwilligers en natuuractiviteiten. Lijkt het je ook leuk om ons te komen helpen? Informeer dan eens naar de mogelijkheden.
Pagina 5 van 33