(bijgewerkte versie)
In het kader van de Gebiedsuitwerking Varsen is in opdracht van de Provincie Overijssel met medewerking van de Gemeente Ommen de inrichting van de Ommermars onlangs afgerond. Maar de inrichting van het natuurgebied laat te wensen over vinden wij.
De Ommermars ligt ten zuidwesten van de kern Ommen tussen het Ommerkanaal, de rivier de Vecht en de Varsenerdijk/N340 bij Ommen. De functies water, natuur, recreatie en landbouw zijn hier gecombineerd. Het gebied ten noorden van het nieuw aangelegde fietspad is heringericht als landbouwgebied. Het zuidelijke landbouwgebied is omgevormd tot nieuw natuurgebied met de nevenfuncties recreatie en educatie. De hele inrichting van het gebied sluit aan op de nog uit te voeren plan Vechtoevers bij het centrum van Ommen. Zo ontstaat een zonering van “drukte” bij de geplande nieuwe haven, naar een “rustgebied” vlakbij de kom Ommen, waar natuurbeleving kan plaatsvinden. Deze gedachte past geheel in de visie Rust en Drukte, die door de gezamenlijke natuur- en milieuorganisaties in het Vechtdal is opgesteld. Maar de inrichting van het nieuwe natuurgebied “Ommermars” schiet voor een groot deel zijn doel voorbij en laat te wensen over. Met het beschikbare budget had de inrichting veel beter gekund.
Doel van de inrichting was de landbouwgrond om te vormen tot nieuwe natuur. Een nieuw gebied grenzend aan de kom Ommen, waar men vrij door de natuur kon struinen. Dus geen wandelpaden, maar zelf op ontdekkingstocht gaan. Genieten van het rivierdal pal aan de Vecht, ogen en oren de kost geven. De ingrediënten daarvoor waren in het plan aanwezig: de Vecht, de oevers, reliëf rijk land afgewisseld met vochtige laagten en in de westelijke punt nog een restant rivierduin, de aanleg van strandjes langs de Vechtoever, een nieuwe nevengeul, een uitzichtpunt, en de aanleg van een bloemrijke akker. Maar die ingrediënten zijn bij de inrichting niet allemaal benut of zelfs verdwenen. Het gehele gebied is nu een glad geschoren grasvlakte ingezaaid met een productief grasmengsel. Bij een verschralingsbeheer duurt het dan jaren voordat er een bloemrijk grasland ontstaat dat rijk is aan vlinders en insecten. Wat is gespaard is het westelijk gelegen rivierduintje, waarop de vegetatie is “omgespit”. Dat geeft extra voedingsstoffen aan de bodem, waardoor typische soorten als “Vechtdalanjer”, Tijm en Echt walstro, die voorkomen op schrale bodem, het nog moeilijker hebben om zich blijvend te vestigen. De aanleg van de nevengeul met zandige oevers laat te wensen over. De geul is te ondiep gegraven en staat daardoor het hele jaar droog. De functie “water- en natuurbeleving”, het spelen en ontdekken aan en in het water, krijgt geen kansen. De grote stapstenen die vlabij de instroomopening bij de Vecht zijn aangelegd, verliezen door de droogstand geheel hun functie en het strandje is te klein om te recreëren aan de Vecht.
Stapstenen in droge nevengeul Ommermars
Dat is stevige kritiek. Is er dan niets positiefs aan dit project? Jawel! Tientallen honingbijen, dagpauwogen, citroenvlinder, gehakkelde aurelia’s en andere insecten en vlindersoorten wisten de afgelopen zomer de aangelegde bloemrijke randen langs de graanakker te vinden. Een prachtig gezicht. 
Bloemrijke randen langs graanakker bij Ommermars
De ruigte langs de Vecht zijn gespaard en daarmee ook het kenmerkende langbladige ereprijs. De eiken klaphekken die toegang geven tot het gebied zijn van goede kwaliteit. En het moet gezegd worden: bij het rivierduin in het westen ligt een prachtige oude eikenstam die dienst doet als zitbank met een mooi uitzicht op de Vecht en Ommerkanaal.
Hebben we nog suggesties hoe het beter kan? Ja! Voor de invulling van de functie “educatie en voorlichting” zouden een uitzichtpunt, informatieborden en de aanleg van een steilwand voor oeverzaluw en ijsvogel geplaats kunnen worden. Voor de invulling van de functie “water- en natuurbeleving” zou de gegraven nevengeul dieper aangelegd moeten worden, zodat hij het hele jaar water instaat. Over een grotere oppervlakte moeten blijvende en zandige taluds langs het water worden aangebracht. Dit zijn de nieuwe plekken voor bijvoorbeeld oeverlopers. Om het verschralingproces te versnellen zou de ingezaaide grasvlakte 2 maal per jaar gemaaid en gehooid moeten worden. En uiteraard moeten in het beheer van het gebied geen kunstmeststoffen en bestrijdingsmiddelen worden toegestaan. Het strandje aan de Vecht dient sterk vergroot te worden. Hier moet je kunnen zwemmen en spelen. Langs de Vechtoevers moet je op ontdekkingstocht gaan naar alles wat er groeit en bloeit. Speel- en spelwerktuigen moeten de jeugd meer kennis laten maken met water.
Hoe denken we dat te bereiken? Wij zullen we ons inzetten om samen met derden te onderzoeken welke financiële mogelijkheden er zijn om onze wensen en daarmee het gebied die functie te geven die het was toebedacht: natuur- en watergericht recreëren bij de stad Ommen.