Op 30 en 31 maart 2012 gaf melkvee- en varkenshouder Henk de Lange zijn visie op de vraag hoe landbouw en natuur in het Vechtdal in harmonie kunnen samengaan. Natuur en landbouw samen? Kan dat wel? Lees het verslag van de thema-avond en de excursie.
BOER ZEGT JA – DEEL EEN 30 maart 2012
In de zaal zat dit keer, 30 maart, een ander publiek dan meestal het geval is. Naast natuurliefhebbers waren ook agrariërs en medewerkers van een zorginstelling aanwezig om te horen hoe biologisch melkvee- en varkenshouder Henk de Lange het voor zich ziet agrarische productie en natuur(beheer) met elkaar te verbinden.
Balans
Zeven jaar geleden heeft Henk als voorzitter van de Stichting Dianthus, de organisatie VechtdalProducten opgericht. Helaas moet hij constateren, dat het niet meevalt landbouw en omgeving met elkaar in balans te brengen. Grond is een schaars goed en om als agrariër economisch te overleven, moet de productie steeds weer opgevoerd worden. Soms leidt dat tot grote problemen. Als voorbeeld noemt hij de bijensterfte. Nadat jarenlang de wetenschap voor een raadsel stond, is nu gebleken, dat bijen niet direct doodgaan van pesticiden met als bestanddeel zgn. neonicotinoïden, maar dat waarschijnlijk hun navigatiesysteem niet meer werkt, waardoor ze de weg kwijt raken, door blijven vliegen en van uitputting sterven. In 2004 is het middel nog als veilig goedgekeurd… Henk vindt dat organisaties als Natuur en Milieu in het algemeen en de Vechtstreek in het bijzonder veel vaker aan de bel zouden moeten trekken bij de overheid. In Duitsland gebeurt dat volgens hem wel.
Kentering
Gelukkig is er op het ogenblik een kentering bij consumenten waar te nemen. Eten, voedsel wordt hergewaardeerd. Ook zorginstellingen willen graag meer aandacht voor het eten dat de cliënten voorgezet wordt. Het is gebleken dat het medicijngebruik van bewoners van instellingen daalt als er meer aandacht aan de voedsel en de kwaliteit daarvan besteed wordt. Helaas zijn veranderingen binnen zulke organisaties vaak moeizaam te realiseren, mede vanwege talloze regels, zoals een aanwezige uit de zorgsector liet weten.
Suggestie
Henk heeft een mooie suggestie voor het vergroten van de verbondenheid tussen mens en natuur: iedereen zou een stukje natuur(gebied) moeten kunnen huren of pachten. Een paar vierkante meter zou al voldoende zijn. Dan voelen mensen zich verantwoordelijker voor wat er gebeurt met de natuur.
Na afloop van het inspirerende verhaal van Henk de Lange bedankt Hein Kuijper hem. Hij vindt dat Henk niet alleen kritisch naar natuur- en milieuverenigingen kijkt, maar ook naar zijn eigen agrarische sector.
BOER ZEGT JA. DEEL TWEE 31 maart 2012
Het eerste deel van Boer zegt ja werd door een groot aantal belangstellenden bijgewoond. Bij het tweede deel een excursie op het Junner Koeland. zaterdagochtend 31 maart, kwam slechts een handvol natuurliefhebbers opdagen. Het was geen uitnodigend weer; dat zal zeker meegespeeld hebben.
Klapekster
Henk de Lange komt regelmatig op het Junner Koeland, omdat hij dat van Staatsbosbeheer in gebruik heeft. Er loopt een kudde IJslandse paardjes en van april tot november heeft Henk daar koeien lopen die droog staan, d.w.z. koeien die op korte termijn moeten afkalven en dus niet gemolken hoeven te worden. Het is een bijzonder gebied, waar bijzondere planten groeien en bijzondere vogels voorkomen. De groep was nog maar net op pad of de eerste bijzonderheid diende zich al aan: een klapekster!! Een vrij zeldzame, overwegend lichtgekleurde vogel, die zijn prooien, soms nog niet eens helemaal dood, op doornen van struiken of op prikkeldraad vastspiest.
Symbiose
Opmerkelijk voor het Junner Koeland zijn de nesten van de gele weidemier, die het meest doen denken aan grote, begroeide molshopen. De eitjes van de weidemieren hebben warmte nodig en het zand in de nesten wordt door de weidemieren naar boven gebracht om het later, als het door de zon is opgewarmd weer naar hun nest te brengen. Met het zand komt ook kalk naar boven en daar profiteert de Zwolse of Vechtanjer, de Dianthus deltoïdes, weer van. Een mooi voorbeeld van symbiose. De Dianthus is niet voor niets gekozen als logo van VechtdalProducten en van VechtdalMarketing!
Proefveldjes
Al enige jaren doet Rijks Universiteit Groningen onderzoek naar de ontwikkeling van vegetatie op het Junner Koeland. Grote grazers, de IJslandse paardjes en de koeien, zorgen ervoor dat het gras kort blijft en dat er geen opslag van bomen en struiken ontstaat. Konijnen en muizen helpen daaraan mee. Wat is nu het effect als er geen grazers zouden lopen en wat als de konijnen niet overal kunnen komen? In een aantal afgerasterde vakken is het resultaat te zien.
Grafheuvels en dassenburcht
Wat velen niet weten is dat er op het Junner Koeland een aantal grafheuvels te vinden is. Het Junner Koeland werd al voor onze jaartelling bezocht door jagers/verzamelaars. De grafheuvels dateren waarschijnlijk ook uit die periode. Er zijn vuurstenen en potscherven gevonden.
Na een voorzichtig kijkje bij een dassenburcht en een wandeling door het jeneverbessenbos, zat de informatieve excursie erop. Weer een boel geleerd op (koude) een zaterdagochtend, met dank aan Henk de Lange!
Dook van Gils